Zandbijen

Verwant aan honingbijen zijn talloze insecten. Veel imkers hebben er een speciaal oog voor ontwikkeld. Ook niet verwante insecten hebben vaak hun interesse.
Gebruikersavatar
Erik Speksnijder
Berichten:430
Lid geworden op:wo 14 feb 2001, 00:00
Imker sinds:1994
Locatie:Nederland
Contacteer:
Zandbijen

Bericht door Erik Speksnijder » zo 02 jun 2002, 22:51

Zandbij-Andrena

De zandbijenfamilie vormt in Nederland de grootste subfamilie van de bijen. In de Benelux komen er tussen de 70-80 soorten voor; in Nederland 72.
De bijen maken, zoals hun naam al enigszins zegt, hun nest onder de grond ("in het zand"). In het Engels worden ze toepasselijk "mining bee" (bij, die mijnbouw pleegt) genoemd.
Zandbijen(vrouwtjes) zijn "pootverzamelaars en hebben hiervoor speciale haartjes aan de achterpoten, in de vorm van een soort kwastje: het haarflosje (flocculus).
Verder hebben ze kortbehaarde ooggroeven tussen de facetogen, 3 submarginale (cellen op de vleugel, onder de bovenste "marginale" cel) cellen, waarvan de 2e kleiner is dan de 3e en een licht gebogen basale ader (links van 1e submarginale cel).


Andre fulva (armata) - Vosje

Afbeelding

Het vosje is één van de opvallendste zandbijen, ongeveer 12 mm. groot. De kleur van de rug is met recht vosrood te noemen en hij/zij is derhalve makkelijk te herkennen. Het vosje vliegt al in maart tot juni.
Het is een algemeen bijtje, die volgens de boekjes een voorkeur heeft voor Ribes-soorten (aalbes, kruisbes) en o.a. appelbloesem. Zelf zie ik deze soort (in het voorjaar) het meest op sleedoornbloesem en katjes van de boswilg.


Andrena haemorrhoa - Roodgatje

Afbeelding

Het roodgatje is een bijtje met een roodbruin behaard borstdeel, een zwart achterlijf, met hierop aan het uiteinde (bij een vrouwtje) nog een dotje roodbruine haartjes. Het roodgatje is ongeveer 9-10 mm. groot.
Het roodgatje is er ieder jaar vroeg bij en wordt door de Engelsen derhalve ook wel de "vroege zandbij" genoemd. Al vanaf begin maart tot in juni is het roodgatje aan te treffen.
Het is één van de meest algemene zandbijensoorten, die zich zelfs tot in de steden laat zien. In het voorjaar zie ik hem vooral op wilgenkatjes en dit jaar was vooral de door mij nieuw aangeplante Salix purpureum erg populair (zie foto).





Erik

Bijgewerkt door - erik speksnijder op 04/06/2002 20:07:09

Gebruikersavatar
Erik Speksnijder
Berichten:430
Lid geworden op:wo 14 feb 2001, 00:00
Imker sinds:1994
Locatie:Nederland
Contacteer:

Re: Zandbijen

Bericht door Erik Speksnijder » di 04 jun 2002, 20:04

Andrena vaga - Grijze zandbij

Afbeelding

De Grijze zandbij is duidelijk herkenbaar. Het is een zwarte bij met een grijswit borstdeel, glanzend zwart achterlijf en ±12-13 mm. groot. De bij is in het midden en oostelijk deel van ons land een algemene bij; in het westen komt hij maar schaars voor.
Deze zandbij vliegt uitsluitend op wilgen en is derhalve qua vliegtijd ook gebonden aan de bloeitijd hiervan (maart-mei). Soms is de bij na een stuifmeelrijk bezoek, tijdelijk wat van kleur veranderd. Verwarring is dan mogelijk met andere gelijkwaardig gebouwde zandbijen (bijv. A.clarkella).
De Grijze zandbij maakt z'n nesten vooral op zonnige, zandige of lemige plaatsen. Soms nestelt hij(zij) in zeer grote aantallen (tientallen-honderden) bij elkaar.
Na ieder bezoek aan het nest, sluit het vrouwtje de nestingang en markeert deze met een geurstof, zodat de nestingang bij terugkomst weer vrij snel gevonden is.
Onderstaande foto maakte ik aan een bosrand. Ook hier waren enkele tientalle bijen bij elkaar aan het nestelen. De rode bosmieren, die in de buurt een nest hadden, wisten langs de randen de nodige gravende bijtjes te verrassen en overmeesteren. Het kriebelde bij me om in te grijpen - zonde van zulke mooie bijtjes - maar ja, dat is de natuur.

Afbeelding




Andrena florea - Heggenrankbij

Afbeelding

De heggenrankbij is in de buurt van bloeiende heggenrank, maar moeilijk te verwarren met andere bijen. Het is een rank bijtje van ±12-13 mm. lang. De mannetjes zijn van de vliegende vrouwtjes te onderscheiden, door een duidelijk rood achterlijf-gedeelte; bij vrouwtjes is dit achterlijf grauwer.
De heggenrankbij komt in Nederland hoofdzakelijk in het zuiden (Limburg, Brabant en Zeeland) voor. In de overige provincies is hij zeldzaam.
De heggenrankbij vliegt van mei tot augustus, zolang de heggenrank bloeit. Hij vliegt namelijk uitsluitend op deze plant.
De nestplaatsen maakt de bij op open, vrij harde, zandige bodems.


Erik

Gebruikersavatar
Oude Essink
Erelid
Berichten:3562
Lid geworden op:za 18 nov 2000, 00:00
Locatie:Nederland
Contacteer:

Re: Zandbijen

Bericht door Oude Essink » di 04 jun 2002, 21:39

Hoi Erik,
Ik weet uit ervaring hoe lastig en tijdrovend het kan zijn deze beestjes te fotograferen; comlimenten met deze afbeeldingen; ook je toelichting erbij: heel interessant en terzake! Tot de vplgende reeks.
hennie oes

Afbeelding

Bijgewerkt door - Oude Essink op 04/06/2002 21:40:04

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 16 gasten