Jacobskruiskruid: giftig of niet?

[Æbe]

wim,
neem dit jaar eens de tijd om te kijken op een veldje met J.K. ,dan zul je waarnemen dat die vlinder niet zo gek is om op alle planten eitjes te leggen,want de schepping zit wel zo in elkaar dat ze zichzef niet uitroeid en het is zelfs ook mogelijk dat de kale plant ,als de rupsen al aan het verpoppen zijn op de grond nog een mooie nabloei geeft tot de winter in valt.
groeten,Æbe

Æ.

[Frans vanTongeren]

Als ik de tuin eenmaal per jaar (eind september) met de zeis maai, blijft ie staan.
Tweemaal per jaar (juni en eind september) doet Jacob op de ladder verdwijnen !

[maartenkleijne]

Werkwijze voor het produceren van giftig hooi:
Men neme een weiland waar al wat Jakobskruiskruid in staat.
In het voorjaar jage men er paarden in, liefst met nog wat schapen erbij.
In de loop van juni is het land volledig kaal gevreten, behalve het Jakobskruiskruid want dat raken de beesten niet aan. Dus: beesten uit de wei!
Bij de eerstvolgende regenbui goed bemesten met kunstmest: de wei begint uitbundig te groeien vooral de Jakobskruiskruid die de hele wei kan overwoekeren. Eind augustus begin september maaien en hooien.
Wie zo boert verdient niet beter.

[kole.amj]

Maarten,

Hier in Zeeland wordt nogal wat hooi gewonnen van dijken en taluds.
Dit wellicht op verzoek milieu organisaties(verschraling).Dit gras mag pas na een bepaalde datum geoogst worden.Nl de diverse planten moeten uitgebloeid zijn.Op dergelijke gronden zie je steeds meer SJK
en dus problemen.Het gras moet weg,loonwerk is te duur dus een economische bestemming blijft over.Omdat de kwaliteit van het hooi alleen interessant is voor paarden mag er absoluut geen SJK inzitten.

Groet,
A-3

PS. Ik zou ook zeggen ruim zelf maar op,maar anderen denken een interessant produkt te kunnen leveren.Overigens hoor ik wel dat steeds meer ondernemers geen belangstelling meer tonen voor dergelijke lokaties.

[Erik Speksnijder]

Jacobskruiskruid: giftig of niet?
Ik denk dat het gelet op de voorgaande reactie inmiddels wel duidelijk is, dat het inderdaad om een giftige plant gaat, die zoals alle senecio's leverbeschadigingen (levertumoren) kan veroorzaken. Vroeger werd de plant trouwens wel medicinaal gebruikt tegen menstruatiepijnen (plant) en als laxeermiddel (wortel), maar dit even terzijde.
Ondanks de genoemde giftigheid kijk ik op van de heksenjacht, die sommigen van jullie lijken te willen ontketenen tegen deze plant. Het is een schitterende plant, die weliswaar van minder belang is voor onze huisbijtjes -de reacties zouden anders vast en zeker gematigder zijn- maar toch zeker zijn waarde heeft voor andere dieren en insecten. Ook komen genoemde vergiftigingen niet/nauwelijks in Nederland voor en betreft het uitsluitend hooivergiftigingen, omdat de koeien en paarden in de wei deze plant niet eten. (Geiten en schapen kunnen de plant trouwens wel zonder problemen eten.)
Hier in Nederland zijn vrijwel geen vergiftigingen bekend van jacobskruiskruid, omdat deze plant niet in onze hooiweides groeit. 99,9% van onze hooiweides worden rijkelijk bemest en zijn op een enkele paardenbloem en klaver na, vrijwel kruidloos (helaas!) en ongeschikt voor jacobskruiskruid, die houdt van een matig voedselrijke tot voedselarme standplaats, die niet te vaak gemaaid wordt.
Daarnaast is het jacobskruiskruid, als makkelijk herkenbare en opvallende plant, even makkelijk weer weg te krijgen (wegkappen, bemesten, maaien). Absurd dus om een heksenjacht te starten tegen deze plant.

Genoemd en getoond werd al de jacobsvlinder, waarvan de rupsen zich wel tegoed doen aan het jacobskruiskruid (en ook wel klein kruiskruid) en die in staat zijn om de giftige alkaloïden op te slaan in het lichaam, zowel in rups- als in pop- als in vlinderstadum.
Aebe gaf al aan dat je de rups niet op iedere jacobskruiskruidplant aantreft. Dit heeft te maken met de standplaats van de plant. Staat een plant te voedselrijk (matig voedselrijk), dan is het gifgehalte te hoog voor de rups. Staat een plant te arm, dan is het gifgehalte laag, maar de voedingswaarde ook. Het ideaal ligt uiteraard in het midden en deze planten worden haarfijn uitgekozen.
Ook de bladluis Aphis jacobaeae en het lievenheersbeestje (zevenstip) kennen het bovengenoemde kunstje en slaan de giftige alkaloïden van het j.kruiskruid op.
Verder zie ik jaarlijks 2 soorten zijdebijtjes vliegen op het jacobskruiskruid, waarvan één het bekende boerenwormkruidbijtje is en ook kun je er in de zomer vaak tal van vlinders op aan treffen .

Iets minder bekend bij veel mensen, is, dat het j.kruiskruid een wintervoedselbron is voor konijnen. Zij bijten de rozetten van de plant af en eten 's winters de bovengrondse worteldelen van de plant op. In het voorjaar zijn deze weer uitlopende planten herkenbaar aan het kuiltje, waarin ze groeien en de dubbele rozet, die ze vormen. O.a. in het natuurgebiedje De Schotsman op Noord-Beveland, waar ik graag kom, vind je in deze tijd (als er geen sneeuw ligt) veel van deze rozetjes.
Verder wordt j.kruiskruid wel gegeten door herten, die ook goed tegen de gifstoffen kunnen.

Hopelijk draagt bovengenoemde een beetje bij aan een wat positiever beeld van het j.kruiskruid en komen we deze plant nog veelvuldig tegen in onze natuur (en op onze dijken A-3 ).
(waar het verschalen niet zozeer door milieufreaks gestimuleert wordt, maar een gevarieerde plantengroei een stevigere dijk betekent)


Erik

[kole.amj]

Erik,

Weer een zeer informatieve bijdrage.
Wat ik mij naar aanleiding van het konijnenverhaal afvraag is of dat de hoofdreden is dat je relatief veel konijnen op dijken en taluds ziet,op zoek naar de wortelstokken.Of is het toch de hoogte en daardoor de veiligheid van droge/schone holen.Aan grassen en kruiden
zijn op dijken en taluds toch niet zulke grote voedingswaarden toe te kennen dacht ik.
Van schrale dus sterke dijken heb ik nog nooit gehoort.
Heeft dat met worteldiepte op schralere grond te maken?Onder taluds
langs waterlopen en kanalen zal het grondwater toch niet zo laag liggen.
Ik ken wel het begrip van door schapen-begrazing verstevigde dijken.
Ik weet niet of daardoor de planten diversiteit ook vergroot wordt.
Misschien is dat weer afhankelijk van de mate van begrazing.
Mijn bijen hebben veel dijk tot hun beschikking.Deze worden gemaaid als grassen uitgebloeid zijn.Na het maaien van dijk en taluds zie ik
wel veel extra witte klaver verschijnen.Wellicht is die minderbestand tegen hoger gras dan de rode klaver.
Wat Sintjacobskruid betreft heb ik geen vooroordelen.Pas sinds eind
september 2003 weet ik via een schapenhouder dat het de plant is die zo eenzaam maar trots op onze kanaaldijk prijkt.

Groet,
A-3

[Æbe]

heren,
misschien dat konijen naast Hoog en Droog ook van Warmte houden,heerlijk uit de wind in de zon heb ik zelf al uren versleten.
groeten,Æbe

Æ.

[Erik Speksnijder]

In het blad "Oase" van winter 2003 kwam ik nog een artikeltje tegen van de hand van Ger Londo. Hij beschrijft de effecten, die de droogte van 2003 gehad heeft op de plantengroei. O.a. smalle weegbree, margriet, duizendblad en jacobskruiskruid konden zich uitbreiden, doordat de concurrentie van grassen door verdroging wegviel. De genoemde planten wortelen dusdanig diep, dat ze van de verdroging geen last ondervonden.
Verder stond er o.a. nog in dit artikel dat we dit jaar op o.a. zuidtaluds een sterke toename van bloeiende klaprozen kunnen verwachten. Normaal gesproken groeien deze in bermen, waarin recentelijk gerommeld is. Nu zullen ze echter door het plaatselijk afsterven van de grasmat tengevolge van de droogte en het optreden van enige erosie op deze plaatsen weer tijdelijk terugkomen.

Erik