Eerste vraag

[Jelte Pieter Dijkstra]

Els jij mag je ALTIJD in de discussie mengen. Graag zelfs.
Ik heb mijn reacties eerst even in Word getypt tussen jouw tekst. Daarna alles samengevoegd, anders wordt het wellicht een beetje onoverzichtelijk.
Wat is in dezen aubain marie? Au bain-marie is bij mijn weten een pan/pot heet water met daarin een andere pan. Of bedoel jij gewoon een pan/pot met ruim heet water…..
Overigens heb ik het idee dat je op een gasfornuis nooit goed de temperatuur kan controleren. Of mss op het allerlaagste pitje?
Ik heb tot nu toe wel steeds de pan volledig opgewarmd tot 1 vloeibaar geheel……maar het is goed om te weten dat de temperatuur niet teveel mag schommelen (bij het kunstraat persen). Aangezien ik voor het eerst zelf kunstraat ga persen (nou ja met de vereniging dan) kan ik er zelf een beetje op letten dat er geen wasrestjes weer terug worden gegooid. Ik denk overigens dat dat ook niet gebeurd. We moeten een lege emmer meenemen waar de afsnijdsels enzo weer in terecht komen.
Tja normaal heb ik in de onbewerkte (dus nog niet gezeefd ed) was veel kleurverschil. Zeker de zegelwas komt er knalgeel uit. Maar vorig jaar (had ik nog maar 1 volk over) had ik weinig zegelwas. De was die ik liet zien (toch 13 kg) komt toch voornamelijk van oude raat (dat wil zeggen sterk bruine raat, maar ook nieuwere raat waar iets mis mee was, een deuk of een scheur, etc).
Er zit wel wat betere blokjes bij, maar over het algemeen hebben ze allemaal een iets grijzige kleur. Tja echt veel te kiezen valt er niet. Ik ben benieuwd hoe mijn kleur gaat afwijken van die van de rest van de imkers as vrijdag bij ons in de vereniging.
Ik heb tweemaal gespoeld. En dit zou dus nog een keer kunnen.
Het is waar dat er maar weinig raat uitkomt uit oude sterk bebroede donkerbruine raat komt. Maar ja ze moeten toch in de stoomwassmelter in om die raat eruit te krijgen (zodat ik de raampjes kan recycleren). En als je 20 van die ramen bij elkaar hebt…komt er toch nog wel wat uit. Het is niet dat ik de raat NIET wil weggooien. Het is meer dat ik zoiets heb van: eenmaal door de stoomwassmelter en in principe zouden de meeste ziektekiemen eruit moeten zijn. Toch?
In 2011 heb ik een jaar lang steeds alle braamraat en de raat die afkomstig was uit de bouwramen bijgehouden en elke maand opgewarmd/verwerkt. Het is idd onvoorstelbaar hoe snel dat gaat. En mooie knalgele was! Ik liet dan eerst wel zoveel mogelijk de poppen uit die ramen halen door vogels. Ik heb op elke stand een opvangvat waar ik de wasrestjes indoe.

[Kaarsenmaker]

@els

Sorry kaarsenmaker, bovenstaande heeft weinig met waskaarsen te maken.

Je verhaal heeft alles te maken met kaarsen maken n.l. de was.

@ jelte

au bain marie of amerikaans a dutch oven is dus een pan met water en daarin een pan met was.
Deze methode is veiliger wegens geen contact met de warmte bron (vlam of kookplaat).
Water kan je nog steeds laten koken dus uiteindelijk is de was bijna op 100 graden te krijgen (wegens warmteverliezen).
Ook hier weer de temperatuurmeter in de was.
Nadeel is het duurt langer.
Filteren of spoelen is niet met deze fase , voor mij is het de laatste fase n.l. gieten van de kaarsen.
Mijns inziens voor jullie ook n.l. om schone was op te slaan en handzame blokken te gieten boterkuipjes , melkpakken, enz.
Zelf maak ik kazen en sla ze stuk in een plastic zak als ik ga gieten , smelten gaat dan wat sneller.

was in water ,hoe vaker hoe beter.

Hans.

[alfa vulgaris]

Overigens heb ik het idee dat je op een gasfornuis nooit goed de temperatuur kan controleren. Of mss op het allerlaagste pitje?

Je hebt er waarschijnlijk overheen gelezen,helaas.

Toch nog een keer.

Het kleinste pitje van het fornuis heet het sudderpitje.
Dit is ontworpen om een pan met +/- 2,5 liter inhoud zodra dit aan de kook is aan de kook te houden.
Dat is dus teveel energietoevoer om constant rond de 65 gr/C te blijven of je moet een hele grote pan hebben die veel warmte verliest.
En ik heb gemerkt dat zelfs de qualiteit van je gasdrukregelaar voor je gasmeter ook invloed op de toegevoerde hoeveelheid energie heeft.
Daarom gebruik ik een petroleumstel,want dat kan op nog een kleiner pitje branden.(4x lang leve de huishoudschool )

Was heeft dus een smelttraject,is eigenlijk bij 20 gr/C al vloeibaar maar nog niet helemaal.
B de C zegt dat het zo breekbaar als glas is in de winter.
Als kaarsemaker zegt dat het "volledige smeltpunt" als de was dus echt in de vloeistoffase zit rond de 62 -65 zit meende ik gaat dus pas vanaf het moment dat alle was in je pan gesmolten is de temperatuur van de vloeibare was echt stijgen.
Je zou dus ook kunnen koelen met wasblokken.De vloeibare was die van zo'n blok komt zal rond de 65 gr/C zijn en het smelten/opwarmen van het blok vreet ook nog energie.

Was blokken kan je goed met een bijl splijten van oppervlak naar onderkant.

[Jelte Pieter Dijkstra]

een petroleumstel

Ik heb mijn enige petreolumstel (zo'n groene, groot exemplaar) vorig jaar weggedaan. Zucht.
Maar goed, het gelukkige feit wil dat mijn 'nieuwe' grijze wolkjespan in mijn 'nieuwe' witte emaille pan in elkaar passen en zo dus au bain marie verwarmen kan.
En dan kan ik ook altijd nog die pannen in de oven zetten waar de temepartuur ook redelijk goed instelbaar is (denk ik).
Ik heb nog een oude kwik thermometer liggen tot 200 C.
Nog genoeg te experimenteren in de keuken dus.

gr

[Primus]

jelte,


Ofwel heb je veel geluk met jou vrouw ofwel heb je er geen ) Hier valt niks te experimenteren in de keuken

[Jelte Pieter Dijkstra]

Ofwel heb je veel geluk met jou vrouw ofwel heb je er geen

Ik heb er geen............. . I am the boss in the house and in the kitchen. Anders had het nooit gekund....wat het is allemaal 'vetzakkerij' (= Vlaams woord). Dat geef ik grif toe.
Ik ben nu bezig met raampjes en kunstraat in de woonkamer. Daar is het lekker warm. Maar ook dat geeft wel veel chaos.
Nog een wat insmelten en ik ruim alles weer keurig op tot de volgende sessie. Want ik hen nog vele raampjes te gaan. Die staan boven in zakken op zolder.

Gr.

[alfa vulgaris]

Ik heb er ook geen.
Moet raten uitsmelten altijd buiten doen van mezelf en was opschonen in de bijkeuken.
Kan ik alvast wennen? hehehe.

Alleen de zegelwas komt bij mij in de keuken,die schoon ik daar ook op.

Een kaarsenmaakster die de was voor me doet,lijkt me wel wat.

[Kaarsenmaker]

Alfa, je hebt met het laatste schrijven helemaal gelijk.

Was als zodanig heeft geen vaste smelttemperatuur maar een smelttraject, maar rond de 62 en 65 is alle was gesmolten.Dit is helemaal afhankelijk van de samenstelling van de was.
Normaal zou het stollings traject dus omgekeerd zijn , maar helaas niet dus.Dat is voor een imker niet helemaal belangrijk voor het resultaat , voor mij dus wel.
Koelen gebeurt idd ook door de ingevoerde blokken , aangevoerde energie moet in dat blok was worden overgebracht want dat is nog steeds kouder dan de vloeistof

Ik denk inderdaad ook dat de meeste hier eroverheen lezen.

Ik weet het niet zeker maar "de beste stuurlui staan aan de wal" is het spreekwoord.
Iedereen doet zijn ding,vermoedelijk ligt hier de hoofdzaak bij de bijen en de honing als hobby,de eventuele ziektes moeten bestreden worden.
Was wordt gerecycled en de zaak is rond.
Ik denk zelf dat de weer aangeboden was zo goed mogelijk behandeld moet zijn voor het welzijn van je kostbare bijen die het hele productie proces weer in gang zetten.

hoop dat ik niet te belerend reageer hier hoor.

Hans.

[Jelte Pieter Dijkstra]

Moet raten uitsmelten altijd buiten doen van mezelf

Ondanks dat ik geen partner heb zijn er bij mij ook grenzen .
Ik heb zelf een stoomwassmelter. Die gebruik ik nauwelijks...want ik smelt mijn was op de vereniging. Ik wil niet poggen, maar onze vereniging heeft alles tot in de puntjes voor elkaar. Het kost allemaal wel iets meer tijd en gesleep, want ik moet heen rijden...etc. maar daar tegenover staat veel: ik heb thuis niet al die uitsmelterij, stank en stoom. En bovendien is het ontzettend gezellig. Ik zit er zelf aan te denken om een verenigingsstand te nemen...

gr

[Els Kleijnendorst]

Au bain marie is inderdaad een pan met water met daarin een andere pan, ook gevuld met veel water en was. Zou toch aanraden bij het raatmaken een tweede smeltpan te gebruiken. De hoeveelheid afsnijdsels is enorm en als je die was direct weer kan inzetten voor nieuwe raat is dat meegenomen.
Aan de smelttemperatuur van was heb ik mij nooit zo gehouden, ik roer af en toe in de pan met was, als het water in de buitenste pan te veel gaat koken gaat het gas uit en na enige tijd weer aan. Als het blok was in de binnenste pan is gesmolten gaat het gas uit, deksel erop en als het erg koud is een dekentje erom.
Een tip: omdat het blok was bij een tweede en volgende smelting bijna even groot is als de pan moet je met een stokje of i.d. de wasplaat scheef houden. Doe je dit niet dan heb je, ondanks dat je er goed op let, ineens een grote luchtbel vanonder de was en zit je keuken onder de was. Dus de telefoon tijdens het proces maar laten rinkelen. Is mij een paar maal overkomen en laat mij je vertellen: het schoonmaken van de wasspetters tot 1 1/2 meter in het rond is niet leuk!

Heb zelf altijd gedacht dat die grijzige spul onderaan de wasplaat resten kalk waren uit het water. Maar kan inderdaad ook resten stuifmeel e.d. zijn, het wordt aanzienlijk minder per nasmelting tot nagenoeg afwezig.