Ondertussen heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om de overdreven ingewikkelde kunst weer eens te oefenen van het plaatsen van foto's. Maar het is me gelukt, zoals je ziet.
(Overigens, de plaats van het vlieggat in een ronde korf, is een overweging van de imker en niet van de bijen. Bovendien komen de doppen gewoon onderaan de raten, of het vlieggat nu hoog of laag zit.)
In Duitsland, op de Lüneburger Heide, wordt het vlieggat traditioneel zo hoog mogelijk aangebracht. In Nederland zie je het vlieggat vaak in het midden van de korf of, zoals Speelziek zegt, ‘een handbreedte van onderen’. In Frankrijk hebben de opvallend spitse korven vaak helemaal geen vlieggat. Daar laten ze de bijen door een uitsparing in de vliegplank in de korf kruipen. het zijn allemaal systemen die het eeuwenlang uitgehouden hebben. Bij Clutius (1597) wordt er zelfs uitgegaan van twee vlieggaten: een hoog en een laag. Ik denk dat ik het vooral oneens ben met Speelziek. Ik zal dat uitleggen.
Een hoog vlieggat heeft ontegenzeglijk de meeste voordelen.
1. Na verloop van tijd zal de korf een beetje inzakken. Wanneer het vlieggat laag is aangebracht, dan zal het vlieggat dus kleiner worden. Als de vlechter het vlieggat eerder langwerpig en breed gemaakt heeft dan vierkant, dan kan dat een probleem worden. Je zou niet de eerste korfimker zijn die op een dag ontdekt dat de bijen er nauwelijks meer in of uit kunnen. (Bij pijpenstrokorven speelt dit probleem uiteraard minder; die hebben wat minder de neiging tot inzakken.) Om die reden verdient het aanbeveling om bij een laag vlieggat de wrong tijdens het vlechten, bij het aanbrengen van het vlieggat, volledig door te snijden. Het vlieggat wordt dus eerder vierkant dan langwerpig, smal en breed. Bij een hoog vlieggat speelt dit probleem helemaal niet: er staat immers nauwelijks druk op dat punt van de korf. Een hoog vlieggat zal niet gauw inzakken.
2. Bij het afjagen van de volken wil het bij een laag vlieggat nog wel eens gebeuren dat een deel van het volk in de kop van de korf kruipt. Ook daar zijn de bijen relatief veilig voor het ononderbroken getrommel. Bij het onderbreken van het trommelen, als de imker wat rook geeft in het vlieggat, blijven deze bijen nog steeds buiten schot. Bij een hoog vlieggat echter, kan de kop van de korf goed bereikt worden met de rook. Op die manier worden de bijen wellicht beter in de richting van de kieps gerookt.
3. Bij een (kunst-)zwerm die net is gehuisvest in een korf met een laag vlieggat, kan voeren problemen geven. Het lage vlieggat wordt nog nauwelijks verdedigd. En als de imker er dan ’s avonds een bak voer onder zet, die de bijen niet onmiddellijk gevonden zullen hebben, druk als ze zijn met bouwen en met zich aan elkaar vastklampen in de kop van de korf, dan is de bak voer, pal voor het lage vlieggat, letterlijk ‘gefundenes Fressen’ voor roofbijen. Met een hoog vlieggat is dit probleem verholpen.
4. Het vlieggat wordt vaak moeilijk bereikbaar voor het beroken tijdens het maken van een jager, omdat de rand van de kieps over het lage vlieggat heen valt. Tijdens het jagen moet je verschillende keren wat rook in het vlieggat blazen. Als het lage vlieggat onder de rand van de kieps verstopt zit, dan gaat dat lastig natuurlijk. Met een hoog vlieggat had je dat probleem niet gehad.
5. Ik vermoed dat een laag vlieggat de bijen aanmoedigt om over de bodemplank te gaan banjeren. Dat is lastig, omdat je dan telkens bijen plet als je de korf terug plaatst. Maar dit weet ik niet zeker.
Om u te dienen,
Bart
) 
