Varoabestrijding met thymol .

[Leo van der Heijden]

Marco de Pauw heeft op de bijeenlijst een interessant artikel over thymolkrisstallen geschreven. Het leek mij interessant genoeg om ook de deelnemers van het imkerforum (in zover ze niet ook deelnemen aan Bijeen) hiervan op de hoogte te stellen.
Dag Leo,
Ik hoop dat je met bijgaand artikel ietsje meer weet over Thymolkristallen. Uit ondervinding weet ik al dat de bijen deze kristallen tamelijk goed tot zeer goed verdragen. er bestaat ook iets zoals een gel waarin thymol verwerkt is maar indien je dat gebruikt dan hangen 80% van de bevolking aan de voorwand van de kast. Niet te doen. Zelfs broed wordt verlaten.
BIOLOGISCHE VARROABESTRIJDING
Nu het met zekerheid vaststaat dat de varroabestrijding met het chemisch middel Apivar niet 100% blijkt te voldoen aan de verwachtingen is het misschien wel hoog tijd om eens iets anders te proberen los van het feit dat het Ministerie van landbouw (Belgie) voor 2000, het nieuwe bijenjaar, voorstelt terug Apivarstrips te gebruiken aangevuld met een Perizinbehandeling nadien.

En als wij onze toevlucht moeten nemen tot een andere aanpak kan het bijna niet anders zijn dan een varroabestrijding gebaseerd op het gebruik van een niet-chemisch bestrijdingsmiddel. Er wordt, meestal in andere landen van de Europese Gemeenschap waar de overheid wel toestemming heeft gegeven voor die bestrijdingsmiddelen, gewerkt met o.a. thymol, mierezuur, oxaalzuur, etherische oliën, verwarmingsmethoden enz.

Voor het ogenblik zijn deze natuurlijke bestrijdingsmiddelen hier in België nog niet toegelaten door de overheid.

Ik denk toch dat wij er goed aan doen eens meerdere van die bestrijdingsmethoden voor te stellen en hoe ze in sommige landen van de Europese Gemeenschap toegepast worden.

Laten we beginnen met . .

THYMOL.

Een Duitse groep imkers uit Stetten a.d.Donau onder leiding van "Imkermeister" Franz Knobelspies, gebruikt met goed gevolg reeds sedert 1991 thymolkristallen ter bestrijding van varroamijten.

De grondstoffen voor het maken van thymol waren vroeger de etherische oliën van de geneeskundige plant tijm. Deze productie van thymol zou heden ten dage te veel kosten, derhalve wordt heden enkel nog synthetische thymol gebruikt.

Thymol is verkrijgbaar in de artsenij in de vorm van poeder en granulaat of kristallen. De thymol die gebruikt wordt ter bestrijding van de varroa is de substantie in kristalvorm en gekend onder de farmaceutische naam thymol 10/PH EUR, met een zuiverheid van 99,5%. Deze vorm geeft ook een gewaarborgd resultaat bij de bestrijding van kalkbroed. Imkers in Noorwegen, Zweden en Finland gebruiken thymolkristallen ter bestrijding van de tracheeënmijt (acariose).

Voor de bestrijding van de varroamijten rest enkel nog de opgave om de fijne thymolkristallen langzaam te laten verdampen eventueel gedurende het ganse jaar.

Om dit verdampen mogelijk te maken heeft men in Stetten een speciaal raampje ontworpen en men noemt het "Het Frakno thymol raampje" waarop in Duitsland patentdienst werd genomen.

HET FRAKNO THYMOLRAAMPJE.

Het ontwikkelde thymol-raampje werd na veel pogingen zo gebouwd dat het op elke gewenste maat kan nagebouwd worden. Daarom werden in de bouwtekening geen maten opgegeven.

In het ontwikkeld raampje werd een tweekamersysteem toegepast dat uit een onder- en bovenkastje bestaat, waarbij tussen beiden een luchtdoorlatende doek nauwsluitend is ingebouwd en als geheel samen met het eigenlijke raampje vast verbonden is.

Het bovenkastje in hetwelk de thymol wordt gedaan is met draadgaas, van minder dan 3,5 mm, afgedekt, terwijl in het onderste kastje in de bodem en de zijwanden gleuven van minder dan 3,5 mm voorkomen. Draadgaas en gleuven verhinderen de toegang van bijen naar de doekbodem, die anders door hen zou vervuild worden. (propolis).

BOUWTEKENING VAN HET THYMOL-RAAMPJE.
(Het plaatje van het thymol-raampje krijg ik niet geplaatst maar voor de geintereseerde wel bij mij op te vragen leo)
Het geheel bestaat uit: (zie fig. 1 en

[Romée van der Zee]

Romée van der Zee
Deelnemer # 2
verstuurd 13-05-2001 22:41
--------------------------------------------------------------------------------
Beste Marco,
Enige korte opmerkingen over het gebruik van Thymol.

- Thymolie is een zgn. essentiële plantenolie, gedistilleerd uit thymus vulgaris, die afhankelijk van de locale omstandigheden, van samenstelling kan verschillen. Er zijn minstens 7 varianten (chemotypen) in omloop. Ieder chemotype bestaat uit een groot aantal verschillende componenten. De mijtdodende werking van thymol is afhankelijk van het gebruikte chemotype.

- De synthetische thymol, die Marco gebruikt, is een van de componenten van thymolie. Het is een fenol. Het heeft een FAO GRAS status d.w.z. dat het tot een concentratie van 50 mg.kg -1, als veilig wordt beschouwd. In hogere concentraties moeten thymol voorzichtig worden behandeld.


- Thymol kan op verschillende wijzen worden toegepast. De dodings-percentages varieerden daarbij van 66 % tot 98 %. Van Knobelspies, op wie de Duitse groep en Marco zich baseren, zijn geen getallen bekend.

- Het resultaat is mede afhankelijk van de grootte van het broednest, en de temperatuur. Er zijn onderzoekers die afraden zwakke volken boven de 27 graden te behandelen. Bij te lage temperatuur kan de werking onvoldoende zijn.

- Volgens EC besluit 2377/90 behoort thymol tot groep II van niet-toxische diergeneesmiddelen. Dat houdt in dat ze niet hoeven te voldoen aan een maximum residu limiet.
De smaak wordt wel beinvloed door het voortdurend gebruik van thymol.
In volken die volgens de methode Knobelspies behandeld worden is een relatief hoog residugehalte aangetoond. Hoger dan wat bv in Zwitserland is toegestaan. In ongeopende honingpotten blijkt thymol na twee jaar nog stabiel aanwezig. Een groot voordeel, boven vele bestrijdingsmiddelen, is dat het een jaar na de laatste bestrijding in was niet meer aantoonbaar is.

- Thymol wordt al veel gebruikt, en zal zeker de komende jaren heel populair worden. De voortdurende aanwezigheid van thymol in het volk, zoals veel navolgers van Knobelspies propageren, moet echter sterk worden ontraden. Het is de klassieke weg om snel resistentie bij de varroamijt te verkrijgen.
Thymol leent zich goed voor incidentele toepassing, met name in combinatie met biotechnische methoden.

Bron o.a. Imdorf e.a. Apidology 30, pag. 209/228

Romée van der Zee