Nosema apis en Nosema ceranae voorkomen is beter dan genezen

[Alex Mönch]

Doordat er tegenwoordig erg veel aandacht wordt besteed aan de Varoa,dreigt de bestrijding of beter gezegd het voorkomen van Nosema op de achtergrond te raken.

Daarom plaats ik nu deze link http://enews.nieuwskiosk.nl/more.aspx?e ... 390&u=$uid$

Bij een ieder waarschijnlijk wel bekent,maar ik zal toch nog even een opsomming geven om zoveel mogelijk de kans op Nosema te voorkomen.

1 Hygiene.
Laat nooit ramen in de openlucht schoon likken door de bijen.
Bij een eventuele besmetting van de raten infecteer je zo al je volken en ook nog eens de volken van andere imkers in de omgeving.
Bak met ontzegelwas niet gebruiken om bijen mee te voeren....dus niet water erbij doen om daarna b.v. een zwerm te voeren.
Ook je gereedschap schoon houden.(ff je raampjes beitel wassen voodat je een andere kast opend en de ramen los wrikt)

2 Roverij voorkomen.
Kleine/zwakke volken zijn vatbaar voor Nosema en hebben mogelijk al een fikse besmetting.
Roverij brengt dan de besmetting over op andere volken.
Dus avonds voeren en vlieggaten bij kleine volken flink verkleinen.

3 Ramen van een kast niet geven aan andere kasten.
Dit geld ook voor honing kamers.
Mijn volken krijgen elk jaar weer hun eigen broedkamers terug.

4 Op tijd raten vernieuwen.
Geen erg donkere raten handhaven in de broedkamer/s maar gedurende de drachten vervangen door ramen met kunstraat.
Wanneer je een raat in de zon houdt en er niet meer door heen kunt kijken is het de hoogste tijd om de raat te vervangen.
Oude raat smelten en de ramen met een brander ff goed warm maken.Ze kunnen dan weer opnieuw gebruikt worden
Bij veel filmpjes op youtube van Amerikaanse imkers die hun volken kwijt zijn zie ik steevast erg donkere ramen die zo door kunnen gaan voor pure chocolade.
Het scheelt natuurlijk enorm in de kosten als je duizende volken hebt,maar als je ze daardoor kwijt raakt is het nog veel duurder.
Ook hier worden alle ramen en honingkamers door elkaar heen gebruikt hetgeen een enorme besmetting veroorzaakt.
Gezonde volken komen vroeg of laat in aanraking met besmette raten.

5 Alle volken zo compact mogelijk houden.
Dus niet een volkje wat maar 3 ramen bezet 6 ramen geven maar 1 voor 1 erbij hangen wanneer nodig.
Ze hebben dan minder werk om de boel warm te houden,wat weer ten goede komt aan de ontwikkeling van het volkje en dus ook hun weerstand.
De rest opvullen met sluitblokken.

Inwinteren net zo.
Een volk wat na de linde dracht in 1 broedkamer niet alle 10 ramen vol bezet,nooit op 10 ramen inwinteren.
Verkleinen tot 8 is dan raadzaam.
Het zelfde bij 2 broedkamers.

Als laatste mischien wel het belangrijkste moment in het jaar.
Vroeg beginnen met inwinteren!!!
Geef nooit meer dan 1 kilo suiker opgelost in water 2:1 per dag !!!
Dit om de natuurlijke opbouw van de voorraad en het broednest niet te verstoren.
Geef je bv in 1 keer 5 kilo dan gooien de bijen het overal waar ze maar kunnen en krijgen niet de kans om van boven naar beneden te werken.
Wanner er een raam met gesloten broed in het midden van de kast uitloopt en de rest zit vol met broed en voer,dumpen ze dit raam van onder tot boven vol met suiker water.
Hierdoor krijg je niet alleen een scheiding in het broednest,maar de koningin moet ook wachten totdat er weer wat cellen vrij komen om te leggen.Niet goed dus.

Tevens zorg je ervoor dat er ernorm veel sterke winter bijen geboren worden,die zich vol kunnen stoppen met stuifmeel van goede kwaliteit.
Ze krijgen hierdoor een goed vet eiwit lichaam en leven hierdoor veel langer dan bijen die veel te laat in het seizoen geboren worden.
Het is dan vaak al koud en nat en er is niet meer voldoende stuifmeel voor ze.
Deze sterke winterbijen zijn minder vatbaar voor Nosema zowel in het najaar als in het voorjaar.
Vroeg ingewinterde volken verliezen hun laatste winter bijen pas in mei,waardoor je in het voorjaar veel meer bijen hebt dan iemand die laat inwinterd.
Wanneer er dan dracht is halen deze volken de oogst al binnen(april),terwijl de laat ingewinterde volken nog niet op sterkte zijn voor de voorjaars dracht.

Zorg dat je klaar bent met voeren in de eerste week van september.

Vergeet niet dat de bijen eigenlijk zich zelf inwinteren tijdens de zomerdracht en dus al klaar zijn voor de winter eind juli !!!

Heb 1 keer als experiment een volk op 6 dadant ramen zonder bijvoeren de winter door gekregen.Kwam prachtig de winter door en ontwikkelde zich zeer goed.De winter voorraad bestond voornamelijk uit linde honing.

Hoop dat het allemaal een beetje duidelijk is,vooral voor beginnende imkers.
Met vriendelijke groet Alex.

[Alex Mönch]

http://www.bijen.wur.nl/NL meer informatie over bijenziekten

[Alex Mönch]

http://documents.plant.wur.nl/pri/bijen ... ni2010.pdf



http://documents.plant.wur.nl/pri/bijen ... ndinfo.pdf

[Bart de Coo]

Alex,

Leuk, je hebt hopelijk een mooi gespreksonderwerp op de rails gezet. Maar ik ben het niet met je eens, althans op een aantal punten niet. Ik denk dat sommige maatregelen die je treft overdreven zijn, vooral op grond van de links die je geeft.

In die bijen@wur-teksten lees ik vier maatregelen tegen nosema. Ik zal ze alle vier kort bespreken.

Zorg voor heel veel stuifmeel. Reis desnoods met je bijen of zorg voor meerdere standen. Zelf drachtplanten verspreiden kan natuurlijk ook, maar meestal zijn dat druppels op groeiende platen, als je je realiseert dat een volk enkele tientallen kilo's (!) stuifmeel per jaar verbruikt.

Ontsmet ongebruikte ramen met azijnzuur/ijsazijn.

Vervang donkere raten, maar eerder vervangen mag zeker. Je zou kunnen streven naar volledige raatvervanging. Daar bestaan meerder bedrijfsmethoden voor. Mij lijkt het wat overdreven, maar dat is maar een indruk.

Zorg voor een goede drinkplaats. (Ik zorg daar eerlijk gezegd nooit voor.)

Maak je kasten goed schoon met soda of door ze flink te verhitten met een verfbrander bijvoorbeeld. Overigens is dit middel vaak niet afdoende tegen de nosema cerana - goed gespeld? Ik weet het niet zeker - maar wel tegen de nosema apis. De nosema cerana zou temperaturen tot 60 graden overleven en ook anderszins veel taaier zijn dan nosema apis. Om die reden propageert men in Duitsland vaak het gebruik van grote bakken water waarin caustic soda/natronloog/gootsteenontstopper is opgelost. Daarin wordt het materiaal dan volledig ondergedompeld. Daarna grondig schoonspuiten met de hogedrukspuit.

Materiaal laten schoonlikken werkt roverij in de hand. Klopt. Maar wat moet je anders met je vuile rommel? Hou een beetje een afstand tot je kasten in acht zou ik zeggen. Dan lijkt het wel mee te vallen met die roverij. Datzelfde geldt voor het voeren van honing uit de ene kast aan een volk in een andere kast. Tsja, soms kun je bijna niet anders. Als je al je restanten telkens moet opkoken of vernietigen, dan heb je weer zoveel extra werk.

Ook het verbieden van het overhangen van ramen of honingbakken kun je de moderne imker bijna niet aandoen. Dat is zodanig geïntegreerd in allerlei bedrijfsmethoden, dat je van imkers bijna het onmogelijke verwacht.

Vroeg inwinteren is niet altijd mogelijk. Imkers die reizen op de springbalsamien, lamsoor en vooral de heide is dit gewoon niet realistisch. Daar staat tegenover dat de heide-imker tot diep in september de beschikking heeft over een gigantische stuifmeeldracht. Verder is er in de derde week van september, bij terugkeer van de heide, nog maar heel weinig broed in de volken aanwezig. Ruimte zat dus voor de opslag van wintervoer, dat je juist in rap tempo moet geven. De tijd dringt!

Groet,

Bart

[Alex Mönch]

Beste bart,
De punten die ik aanhaal mogen overdreven lijken,maar ze garanderen wel de minste kans op besmetting.
Ramen ontsmetten met ijsazijn kan.

Stuifmeel kan een probleem zijn in landbouw gebieden waar alleen maar gras en mais staat...in de stad bloeit er altijd wel wat.
Hier in Amersfoort is nooit gebrek aan stuifmeel.

Je zegt het zelf al....vuile rommel.
Die ontzegelwas is wanneer het uit een volk komt met Nosema,een enorme besmettings bron.
Bijen met Nosema laten nog wel eens hun ontlasting lopen in de kast.
De andere bijen likken dit op,maar de sporen zitten dan op de raat.
Ga je nu deze besmette ontzegelwas gebruiken om mischien een paar liter honing water te krijgen voor je volken dan is dat vragen om problemen.
Beter zou het zijn om de ontzegelwas te wassen in grote emmers en dan de zonnewas smelter in.
Het water gewoon weggooien.(we praten toch niet over liters honing?)
Dit is in mijn ogen een verkeerde zuinigheid.
En koken van honing al helemaal niet doen...ze wordt dan giftig voor de bijen.

Volken die naar de hei gaan,kun je voor de hei al voor een groot deel inwinteren en de volledig verzegelde ramen eruit halen voordat je naar de hei gaat en vervangen door sluitblokken.
Bij terugkomst van de hei kun je ze dan weer terug geven.

Ik ga nooit naar de hei omdat het vaak naar ik heb gehoord, geen goede oogst geeft.(droge zomers geven slechte groei van de heide planten en tijdens de bloei moet het lekker warm zijn)
Dit jaar was het naar ik heb gehoord een goed heide jaar,maar vaak valt het erg tegen.
De bijen vliegen zich kopot en zoals je zei,bij terugkomst hebben ze haast geen broed.
Geen grote hoeveelheid sterke winterbijen dus !!!

[Jaap v.Popering]

En koken van honing al helemaal niet doen...ze wordt dan giftig voor de bijen.

!

Ik heb geen zin om op alle aspecten waar ik het niet mee eens ben te reageren maar ,

Ten eerste doe Je net of de hele Nederlandse Bijenhouderij ernstig met nosema besmet is wat naar mijn mening niet zo is . Ten tweede kook ik al heel veel jaren mijn wasdeksels na toevoeging van enkele liters water om op deze manier de was van de vloeistof te scheiden en voer deze vloeistof ( Honing )( en vele kilo's ) zonder problemen aan mijn eigen volken terug vanwaar die giftigheid dan ??? En wanneer ik geen besmetting met nosema heb , vanwaar noem je het dan een besmettingsbron ??

Jaap v P

[Alex Mönch]

Beste Jaap,

Ik zeg nergens dat de hele Nederlandse bijenhouderij vol zit met Nosma.
Ik noem alleen manieren op om het te voorkomen!

Wanneer je honingwater kookt loopt het HMF op.


uit het oktobernummer 2009 van Bijenhouden.

“HMF wordt gevormd vanuit de fructose, de reactie wordt versterkt door de aanwezige zuren en het ultraviolet licht.
Het is niet giftig voor mensen en moet wettelijk beperkt blijven tot 40 mg/kg.
HMF is giftig voor bijen. Het zijn vooral de jonge bijen die dood gaan als ze voer eten met een verhoogd HMF-gehalte. Het gehalte aan HMF waarboven de stof giftig is voor bijen, ligt rond de 20 mg HMF/per kg.
Het HMF-gehalte is alleen te bepalen in daarop ingerichte laboratoria.
Het is de imker die bij de bereiding van voer voor zijn bijen het voedsel giftig kan maken door dit te lang te verhitten. Wordt echter zuivere kristalsuiker in heet water opgelost dan is de kans op een te hoog HMF-gehalte bijna nul. Worden zuren aan deze oplossing toegevoegd om zo nodig enkelvoudige suikers te bewerkstelligen, dan ontstaat er bij te lange verhitting wel een verhoogd HMF-gehalte.
Fouter kan het gaan als de imker gekristalliseerde honing of ¬ nog erger ¬ gegiste honing gaat verhitten, om deze na afkoeling aan zijn bijen te voeren.
Ook het te lang bewaren van te voeren suikeroplossingen kan aanleiding zijn voor massasterfte. Suikeroplossingen gaan onder invloed van licht en temperatuur gisten en HMF vormen.
Oude oxaalzuur/suikerwateroplossingen bevatten ook te veel HMF.”

van http://www.konvib.eu/praktijk/voeding/2 ... eding.html

onderaan de pagina staat :de veilige dosis voor de bijen is vastgelegd op 20 ppm, dus daar ben je snel. Volgens (Jachimowicz, T.; El Sheribiny G. 1975) treedt al een verkorte levensduur op vanaf 30 ppm. Bij 150 ppm is er 59% sterfte na 20 dagen tegenover 13% voor bijen die met HMF-vrije suikerstroop werden gevoed.

Als we bvb naar 70 graden willen geraken in een warmwaterbad (thermostaat op 90 graden, regelmatig roeren en tlekens de temperatuur van de bulk van de honing meten), reken dan maar een zestal uur, en dan ontstaat er tussen de 50 en 100 ppm HMF, wat zeker giftig is voor de bijen.
Bij het incident in 2009 werd reeds grote sterfte (83%, rest allemaal sterk verzwakt) vastgesteld bij siropen met 75 ppm

Hoe lang je de honing oplossing kookt weet ik niet,maar vast staat wel dat bij koken het HMF getal oploopt en des te hoger het HMF gehalte des te giftiger voor je bijen.
Ik persoonlijk vermijdt ik liever een dergelijk risico.

Met vriendelijke groet Alex

[Jaap v.Popering]

Beste Jaap,

Ik zeg nergens dat de hele Nederlandse bijenhouderij vol zit met Nosma.

Hoe lang je de honing oplossing kookt weet ik niet,maar vast staat wel dat bij koken het HMF getal oploopt en des te hoger het HMF gehalte des te giftiger voor je bijen.
Ik persoonlijk vermijdt ik liever een dergelijk risico.

Met vriendelijke groet Alex

Ik zeg ook nergens dat jij dat schrijft , maar je doet alsof , en een opsomming met handelingen die men na moet laten om geen besmetting te krijgen terwijl er geen oorzaak voor een besmetting is .

Ik doe al een halve eeuw zonder nadelige gevolgen wat tegenwoordig niet meer toelaatbaar is . Ook mijn raten wissel ik onderling veelvuldig uit . Hygiëne in de Bijenwereld is natuurlijk altijd zeer aan te bevelen maar overdrijven is nu ook weer niet nodig.

Heel lang geleden weet ik nog dat ( bij mijn Vader ) de suiker voor het wintervoer met kokend water aangemaakt werd , anders bereikte men de gewenste dikte niet . Wanneer jij dit een risico vind is jou zaak maar ik heb nooit een nadelige ervaring hiermee ondervonden . Na de intrede van de zo genaamde verdwijnziekte in het jaar 2000 is men heel druk bezig om allerlei oorzaken als risicovol te bestempelen welke voorheen de normaalste zaak waren . Er is ergens een fout gemaakt met wintervoeding ( wat geen suiker is ) en iedereen heeft het gelijk over te veel H.M.F. in de Bijenvoeding .




Jaap v P

[alfa vulgaris]

Weer dat praatje over zuur en inverteren van suikers.

Als ik me niet vergis is het simpel.
De zuurgraad van de oplossing beïnvloed de reactiesnelheid van het inverteren door enzymen die meervoudige suikers omzetten in enkelvoudige.
De omzetting gaat sneller naarmate de zuurgraad van de oplossing (MET enzymen) hoger is.

Once and for all ?
Kan zijn dat ik er naast zit,maar vrees van niet.

[Alex Mönch]

Beste Jaap,

Even voor alle duidelijkheid.
Als ik tips geef om Nosema zo veel mogelijk te voorkomen,doe ik niet voorkomen of de hele Nederlandse bijenteelt vergeven is van de Nosema!!!
Het is mijn bedoeling om beginnende imkers hiermee te helpen en mischien ook wat oudere imkers.
Dat je mijn bedrage op dit forum blijkbaar zo negatief ziet verbaasd mij zeer.
Het gaat er toch om,om kennis en ervaringen met elkaar te delen ?


Een vers gemaakte suiker oplossing kun je gerust koken er zal nooit HMF ontstaan.
Is alleen zonde van de verspilde energie.
Wanneer suikerwater erg dik is hebben de bijen veel meer moeite om het op te drinken.
Wanneer ik trim o bee voer verdun ik het ook altijd,want zo uit de jerrycan is het erg dik en ze nemen het niet zo snel op.
Het is voor de bijen een kleine moeite om een beetje extra water te verdampen.