Condens in kasten

[marc]

Arjan, het onderwerp dreigt te ontaarden in een discusie waar niemand wat aan heeft. Ik wil enkel reageren op de opvallendste misvattingen :

- ik heb het nooit gehad over fictieve toestanden met bijenloze onderkoelde kasten, maar bedoelde dat er in een bevolkte kast ook condens kan optreden indien er een temperatuurverschil met buiten is, ook al zijn de dampspanningen binnen en buiten gelijk. Dit als antwoord op je bewering dat er een dampspanningsverschil moet zijn om condens te krijgen. In een onbevolkte open kast treedt er natuurlijk helemaal geen condens op omdat er ook geen temp verschil is met buiten.
- je bekijkt een kast te veel als een afgesloten kamer van een woning die diffussie kent doorheen de wanden doordat er een dampspanningsverschil bestaat. In onze bijenkasten met vliegopening, open bodem enz. waardoor beide klimaten in evenwicht zijn, bestaat dat verschil niet en is er dus ook geen diffussie.

De vraag naar iedereen toe blijft natuurlijk, wie weet wat over de vochtproductie van de bijen of hoe pakken jullie het condens probleem aan ?

Een andere denkpiste is de volgende :
De bijen zouden de optredende condens natuurlijk zelf kunnen benutten ipv op water te vliegen en toch gebeurt dit maar weinig. Hebben ze misschien een voorkeur voor mineralen of zouten die ze niet in de condens terugvinden ?

[van trijp]

Als bijen een woning uit zoeken zullen ze dan letten op ruimte ventilatie en temperatuur. Volgens mij weten de bijen heel goed wat kan en wat niet. Als damp condenseert dan brengt dat evenwicht in de kast. Maar wij willen geen vocht in huis dus moeten wij kasten ontwikkelen zonder vocht, misschien is wandverwarming en dakverwarming iets. De bijentros heeft een eigen klimaat en regelen dit uitstekend. Treed er schimmel op op de ramen dan wordt dat bij ingebruikname netjes gepoetst of afgebroken en opgebouwd dus alles is relatief ook de vochtigheid.

[marc]

Bijkomende punten :
6) het weglaten van de buitenste 2 ramen om een bredere verluchtingsgang te scheppen wordt algemeen toegepast, maar kan volgens mij alleen als men met voldoende grote ramen werkt (overwintering op 1 broedkamer) waarop de volle wintervoeding kan gestockeerd worden, die buitenste ramen zouden dan ook al voor de inwintering (aug - sept) moeten worden weggehaald.
7) imkers die drijfvoeding geven voor de vroege drachten, verhogen de kans op condens omdat daardoor het broed vergroot op een ogenblik dat het nog koud kan zijn

[GCVEEN]

Bij Steenwijk woont een imker die bijen houdt in rieten kasten. Hij claimt minder vochtproblemen vanwege de eigenschappen van riet: goed isolerend en vochtregulerend (dampdiffusie?). Gevolg minder ventilerende bijen op de vliegplank. Hij vergelijkt dit met andere kasten die hij nog heeft van hout.
Gevolg een snellere voorjaarsontwikkeling en een snellere inwintering. Tot 10% meer opbrengst.
Mits goed verwerkt is riet ook stevig. Het maken van deze kasten is echter een tijdrovende en secure bezigheid.
Het lijkt er dan ook op dat ook het materiaal van de kasten van invloed kan zijn op de vochthuishouding.
Casper Veen

[marc]

Casper, als je met kasten werkt die niet volledig luchtdicht zijn zoals rieten kasten, gaat de ventilatie waarschijnlijk dermate hoog zijn dat de gevormde condens systematisch opdroogt en het daarom lijkt alsof er geen gevormd werd. Het is maar de vraag hoe ons volk daarop reageert, tocht in een kast is zeker zo gevaarlijk als vocht.
De voordelen die je aanhaalt zijn nu net de pro's van isolatiekasten in EPS, terwijl je een rieten kast daar toch helemaal niet mee kan vergelijken.
Maar misschien heb ik geen goed beeld van de kast, bestaat hij uit verschillende onderdelen ? open bodem ? opening vlieggat ? Heb je er geen afbeelding van ?

Arjan, in het WE heel wat buitenlandse sites afgeschuimd op zoek naar studiemateriaal ivm de vochtproductie en vochtigheidstoestanden in bijenkasten, tevergeefs echter. Dampdiffusie doorheen de wanden van de kasten speelt wel een rol wanneer we kasten gebruiken zonder open bodems en met beperkt vlieggat.

- wat gepuzzel met scheikundige reacties leverde op dat 1 kg honing wordt verbrand tot 600 gr water(damp) en 1465 gr CO2 + energie (spierbeweging, actie), dit om Maartens bemerking te vervolledigen.
- In groentjes van 1938 (jan. of febr. ?) vond ik een meting van het verbruik van het volk voor de maand december, uitgevoerd door waarnemingsstation Soesterberg. Men spreekt daar over 250 gr/maand, wat een vochtproductie van 150 gr/maand of 5 gr/dag zou betekenen, wat verwaarloosbaar is. Ik verwacht wel een hoger verbruik + vochtproductie voor jan/febr. maar vond daar geen gegevens over.
De vraag blijft natuurlijk of de bijen dit vocht volledig aan de omgeving afgeven of (een deel ervan) meedragen tot aan de reinigingsvlucht.

[LWPisa]

Zeg 1 kg honing = 900 gram glucose?

>> 900 gram glucose = molmassa:180.2 dus 900 gram = 5 mol

1 mol glucose + 6 mol zuurstof = 6 mol CO2 en 6 mol water + 28.200 KJ energie >> maal 5>> 30 mol water, molmassa 18.02 = 540 gram water en 30 mol CO2 molmassa 44.01 = 1320 gram CO2 en 141000 KJ energie

zeg dat bijen een 10 kilo per 5 maanden eten dan moeten ze ongeveer een liter per maand kwijt (of hebben ze een liter)...

L

[frits dalm]

Casper,
Dsm heeft jaren geleden kunststofkasten
op de markt gebracht waarvan een wand
bestond uit riet.
Heb wel een oude kast gezien die rietenwanden
had, stond als sier bij een oude imker.
Waarschijnlijk vroeger gebruikt omdat riet
goekoop was.
DSM claimde toen dat de ventilatie beter zou
zijn, omdat andere drie wanden van kunststof
waren.


Frits

[marc]

Terrechte opmerking Lennard, honing is natuurlijk niet 100% suiker, je gaat uit van een factor 0.9, de literatuur leert dat het glucose-fructose gehalte +/- 75% bedraagt zodat we zelfs een factor van 0.75 kunnen aanhouden. Hierdoor zou het verbruik van 1 kg honing leiden tot 450 gr water(damp) dus nog minder dan eerder verondersteld.

Ik vond ondertussen het honingverbruik van bijen voor de andere maanden in 'Groentjes' van 1937 :
sep:1250 gr / okt:4000gr / nov:1150gr / dec:250gr / jan:300 gr / feb:350gr, de andere maanden geven een gewichtstoename.
Totaal verbruik over 6 maanden : 7.3 kg met de opmerking dat het grote oktoberverbruik practisch geheel toe te schrijven is aan het intensief indampen van de toegediende wintervoeding (14 kg wintervoeding zou dus 10 kg nette voorraad betekenen). Het gemiddeld verbruik voor de wintermaanden bedraagt 300 g/maand en levert dus 135 gr/maand water(damp) of 4.5 gr/dag.
Ik denk dan ook bij mijn oorspronkelijk idee te kunnen blijven dat de winter-vochtigheid in de kasten niet veel zal afwijken van luchtvochtigheid van de omgeving.

Frits, de DSM kast met één koude rieten wand zal de condens in de kast vergroten, maar door zijn ventilerend vermogen natuurlijk ook sneller opdrogen waardoor we in het voorjaar bij het inspecteren van de kasten minder schade (vocht, schimmel..) zullen zien.
De bijen gaan met de tocht in de kast niet zo gelukkig zijn denk ik,
de bijentros zal naar de warme bovenhoek gedreven worden en ze zullen in de koudere kast meer trillen, meer honing verbruiken en verder weg raken van het wintervoer. Ik denk dat die ventilatie ook niet lang zal werken, naar de winter toe gaan de bijen zo snel mogelijk de kieren dichten met propolis. Waarom horen we trouwens niets meer van die kast ? Heeft die DSM kast een open bodem ?

Ik las ook dat rommelen in een kast in wintertijd de bijen 3 dagen kost om terug de oorspronkelijke trosvorm aan te nemen, waardoor meer beweging, meer warmteproductie, een hoger honingverbruik, minder grote tros (isolatie) door de afgestorven bijen...
Dus komen we tot punt 8,
rommelen in de kast in wintertijd doet de bijen meer honing verbranden waardoor ze ook aanzienlijk meer waterdamp produceren en waardoor er ook meer condens optreedt.

[frits dalm]

Marc,
Weet alleen dat die kast ontwikkeld was door
DSM in samen werking met een paar imkers,
waren volgens mij te duur, was ruim twintig
jaar geleden, nooit meer wat over gehoord.


Frits

[ROEL]

Bij Steenwijk woont een imker die bijen houdt in rieten kasten. Hij claimt minder vochtproblemen vanwege de eigenschappen van riet: goed isolerend en vochtregulerend (dampdiffusie?). Gevolg minder ventilerende bijen op de vliegplank. Hij vergelijkt dit met andere kasten die hij nog heeft van hout.
Gevolg een snellere voorjaarsontwikkeling en een snellere inwintering. Tot 10% meer opbrengst.
Mits goed verwerkt is riet ook stevig. Het maken van deze kasten is echter een tijdrovende en secure bezigheid.
Het lijkt er dan ook op dat ook het materiaal van de kasten van invloed kan zijn op de vochthuishouding.
Casper Veen

Jaren gelden was er een dergelijke kast in de verkoop de "mobi hive", mooie kast maar destijds veel te duur. Een paar jaar geleden heb ik de restanten daarvan die nog in het Bijenhuis stonden opgeruimd.
Roel