bijen en Jakobskruiskruid

[glas]

Ik mag dit bericht schrijven namens een projectgroep van Wageningen Universiteit. Wij doen (literatuur)onderzoek naar de de gevolgen van het eten van Jakobskruiskruid voor o.a. bijen en andere insecten. Jakobskruiskruid is een plant die de laatste jaren sterk toeneemt in NL. De plant bevat giftige pyrrolizidine alkaloiden (PAs) die leverschade kunnen veroorzaken in runderen en paarden. Over de gevolgen van het eten van PAs voor insecten is veel minder bekend. Onze vraag is of hier bijenhouders zijn van wie de bijen op Jakobskruiskruid vliegen en/of hier problemen mee hebben. We zijn benieuwd. Alvast bedankt.
Joris Glas

[maartenkleijne]

Beste Joris, er is op dit Forum al heel wat zin en onzin over jacobskruiskruid gezegd, vooral op initiatief van de betreffende actiegroep.
Met de zoekfunctie kan je dat allemaal vinden, deels in het archief.
De bijen vliegen wel op jkk maar niet als hoofddracht, en zonder problemen.
Bovendien is de toename van jkk op veel mij bekende terreinen al weer op zijn retour.
Het is immers een pioniersplant.
Het grootste mij bekende veld was ooit op Plantage WillemIII tussen Rhenen en Elst in de eerste jaren dat het gebraakt werd. Daar werd door miljoenen bijen gevlogen en grote aantallen andere insecten waaronder eindeloos veel distelvlinders.

[Hans van der Post.]

Joris ik heb even een zoekslag op het forum gemaakt.
hier zijn de linken:
de zoeknaam is jacobskruiskruid.

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.asp?TOPIC_ID=4084

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.asp?TOPIC_ID=5163

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.asp?TOPIC_ID=5179

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... IC_ID=1175

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... IC_ID=3966

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... IC_ID=2959

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... IC_ID=1343

http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... OPIC_ID=73

Hans

[Esther]

Maarten ik begrijp niet wat je bedoelt met zin en onzin door betreffende aktiegroep. Ik heb gevraagd hoe jullie over de eventuele risico's denken, niets meer en niet minder. Ik weet tenslotte niets van bijen.
Ik vind dat Hans genuanceerder reageert en iemand verder helpt.
Het gaat mij helemaal niet om honing onverkoopbaar te maken of een hobby af te pakken, dat was ook in mijn vraag te lezen op dit forum . Ik wilde enkel maar weten wat er bij imkers bekend was over eventuele risico's
Het gaat erom feiten en fabels uit te zoeken, en wat de risisico's zouden kunnen zijn. Inmiddels heb ik via wetenschappers wel wat meer informatie gekregen, misschien is dat voor belangstellenden van belang. Bijen gaan NIET dood aan kruiskruid, in Oregon wordt de besmette honing ( daar groeit er echt veel JKK hoor) gebruikt om in te winteren voor de bijen.
In Nederland is er o.a. door Kerkvliet onderzoek gedaan, dat is gepubliceerd in een bijenblad, maandblad voor imkers juli, augustus 2004. Ook doet de VWA onderzoek.
Maarten wat ik graag wil weten is wat je nu zin en onzin vind aan een open vraagstelling, en waarom was mijn vraag zo fout?

Esther

[maartenkleijne]

Beste Esther, we hebben al zeer uitgebreid prive gecommuniceerd over jouw en mijn vragen en standpunten. Vragen en standpunten zijn nooit verkeerd, zelfs niet als ze onzinnig zijn.
Voor alle duidelijkheid wil ik je mijn standpunten in deze nog eens samen vatten:
1. Er bestaan paardenliefhebbers die hun paarden of de landjes waar ze grazen slecht verzorgen met als gevolg dat de arme beesten wel eens gedwongen worden dingen te eten die ze eigenlijk niet lusten en die ook niet goed voor ze zijn in die grotere hoeveelheden, b.v. Jakobskruiskruid.
2. De betreffende paardenliefhebbers heben de nijging de 'natuur' de schuld te geven in plaats van hun verantwoordelijheid te nemen en beter voor hun eigen beesten te zorgen.
3. Zodoende bestaat er een JKK actiegroep met bijpassende site die een hetze voert over JKK als 'giftige' plant.
5. In de jaren 50 en 60 bestond er een dergelijke actiegroep tegen gewone berenklauw als allergeen, gevaarlijk voor asthmatische kinderen. Dat heeft er aan bijgedragen dat er een beleid werd ontwikkeld, dat bermen massaal werden platgespoten met gif zodat de berenklauwen en zeer vele andere bloeiende planten uit de bermen verdwenen.
6. JKK is de laatste 30 of 40 jaar weer in opkomst omdat dat gifbeleid inmiddels niet meer kan. JKK was de eerste pionier die de weg bereidde voor een successie van andere zomerbloeiers. Op veel plaatsen is JKK alweer over zijn hoogtepunt heen en zijn de opvolgers in opkomst.
7. De strategie van de JKK hetze is erop gericht een maaibeleid af te dwingen dat uitbundige groei en bloei van JKK moet voorkomen. Daarmee wordt ook de opkomst van de opvolgers van JKK voorkomen en blijven betreffende bermen eeuwig in het pioniersstadium met een dominante aanwezigheid van JKK. (In de meeste regio's zijn de distelverordeningen afgeschaft met als gevolg dat de akkerdistels op hun retour zijn -behalve op nieuw land- omdat die alleen kunnen domineren als er regelmatig uitgespit wordt.)
8. Het handelen van paardenliefhebbers is sterk bevorderlijk voor een overdaad aan JKK in het landschap. De JKK actiegroep verergert dit (als ze hun zin krijgen).
9. Veel natuurliefhebbers en planologen maken zich ernstig zorgen over de verpaarding (horsification) van grote delen van het platteland, ook al is een ieder het er over eens dat een trosje paarden in de wei een schattig gezicht is. De biodiversiteit op veel paardenlandjes is nog veel lager dan op een maisveld of suikerbietenland(zodat pioniersplanten als ridderzuring of JKK daar snel dominant worden).
10. De meeste imkers zijn hobbyisten en enthousiaste natuurliefhebbers. Zij genieten ervan ( en niet alleen uit eigenbelang) dat veel wilde planten -zoals JKK- weer in ruime mate in het landschap terugkeren en de biodiversiteit weer groter wordt dan ie lang dreigde te zijn en worden.
11. Paardenliefhebbers en JKK-haters zouden er aan verstandig aan doen hun behoefte (een deel van) de natuur te bestrijden niet in imkermilieu's uit te willen dragen.

12. Voor de imkervrienden: het in Nederland is niet mogelijk JKK honing te winnen, de bijen vliegen er graag op maar alleen als er geen hoofddrachten zijn waarmee ze de honingkamers vol kunnen slepen. Maar ook als het wel mogelijk was JKK honing te maken is dat noch voor de bijen noch voor menselijke consumptie schadelijk.
Dit niettegestaande het feit dat de JKK-hetze zich geheel gratis mag afvragen of dat niet nader onderzocht zou moeten worden, en er ook altijd wel toffe 'wetenschappers' zijn die denken dat ze met zo'n onderzoek leuk bezig kunnen zijn voor een originele promotie of afstudeerproject. Prima toch!

[hans hoogendoorn]

Keurig antwoord Maarten.

Ik heb even gekeken op kruiskruid.nl. Het lijkt wel een kruistocht
Die discussie hoeft en hoort hier niet,
daarvoor moeten de mensen bij de terreinbeheerders zijn
en eventueel zelf gaan wieden.
En misschien kijken ze er na jouw opsomming anders tegenaan.

Als imker zaai en beheer ik geen kruiskruid. En ik denk, geen enkele imker.
Voor de honing, bijen andere dieren in de natuur
hoeven we ons gelukking geen zorgen te maken.

Als natuurliefhebber ben ik blij, dat de natuur weer kans krijgt wat diversiteit te laten zien.
Bij ons provinciale landschap lopen de paarden gewoon te grazen tussen het kruiskruid.
En inderdaad, het wordt vanzelf minder. (wordt dit jaar gemaaid voor de bloei)

[Esther]

Nu komen we ergens, kruiskruid nl is niet onze website, heeft niets met ons te maken. Wij staat geen uitroeien van JKK voor, daar zit dus de verwarring. Ook wij willen biodiversiteit, het enige wat we niet willen is dat mensen ingrijpen in de natuur door JKK uit te zaaien, (dit is makkelijk aantoonbaar als je weet hoe de plant zich verspreid en gedraagt, de zaden gaan geen kilometers met de wind, de meeste zaden vallen dichtbij de moederplant) Zodra de natuur als voeding gebruikt wordt bijv hooi, men wel moet weten waar men mee bezig is. Wat wij voorstaan is voorlichting en ja ook voorlichting over overbegraasde landjes, die zijn er inderdaad, en daardoor een makkelijke voedingsbodem voor JKK zich te vestigen.
Ik denk dat het veel beter is naar elkaar te luisteren en rekening met elkaars belangen te houden dan websites door elkaar te halen en vanuit die informatie te veroordelen. Misschien is het zo wat duidelijker?

Esther

[hans hoogendoorn]

[quote]het enige wat we niet willen is dat mensen ingrijpen in de natuur door JKK uit te zaaien,... [/quote]helemaal mee eens.

[maartenkleijne]

Goed gezegd Esther!
Het is echter een misverstand te denken dat er iemand JKK uitzaait.
De zaden verspreiden zich inderdaad voor 99,9 % maximaal 300 meter.
Maar die 0,1 % zorgt ervoor dat er waar ook in het land JKK zaden in de zaadbank liggen die actief worden zodra de grond kaal genoeg wordt voor JKK om te gedijen.
JKK is zelfs buitengewoon moeilijk in de tuin te kweken omdat de grond er nooit voldoende uitgemergeld en kaal te krijgen is.

Ga maar eens kijken in een goed biologische weiland: daar groeien niet alleen Kropaar en Engels raaigras, zoals in een gewoon modern weiland. Nee er zijn veel meer grassoorten en tal van bloemen, zoals klaverssoorten, margrieten, pinskterbloemen, madelieven, etc. etc. Maar je zult er nooit JKK aantreffen. In de zaadbank is JKK echter wel in overvloed aanwezig maar het kan niet kiemen in een gezond land met een goed bodemleven.
JKK groeit in de duinen waar het zand nog stuift, op braakliggende onvruchtbare akkers, op wegbermen die jarenlang platgespoten waren, en op uitgemergelde paardelandjes.

Ik vind dat diereneigenaren die hun beesten zo uithongeren dat ze in de wei van ellende maar aan die smerig smakende JKK gaan knagen, of erger nog die hun beesten uit gierigheid op stal moedwillig gedroogde JKK geven waarvan ze niet meer kunnen proeven dat het eigenlijk niet eetbaar is, streng gestraft moeten worden.
En mensen die dat soort praktijken vergoeilijken door de schuld te geven aan een onschuldig en wondermooi plantje dat zijn uiterste best doet om uitgemergeld land weer vruchtbaaar te maken, zouden eveneens streng gestraft moeten worden wegens flagrante medeplichtigheid aan ernstige dierenmishandeling, soms de dood tot gevolg hebbende.

PS: ik weet dat Rijkswaterstaat een tijdje bewust JKK heeft gezaaid in wegbermen maar dat is weer opgehouden toen bleek dat JKK net zo hard opkwam op alle plaatsen waar het helemaal niet gezaaid werd. Hetzelfde geldt voor diverse gemeentes die natuurlijk groenbeheer nastreven en allerlei wilde planten in plantsoen en bermen zaaien. JKK groei overal -en tijdelijk- waar het kan groeien, als voorbode van wat daarna komt.

[maartenkleijne]

PS: op heide velden waar begrazing plaats vindt, zie je soms ook JKK weer de kop opsteken omdat die koeien en/of paarden alles wat geen JKK is wegvreten. De zogenaamde 'natuurbeheerders' als vernietigers van natuurlijke processen, omdat ze op de tekentafel bedenken dat alles weer zo moet worden als het vroeger was, onder invloed van de naweeen van de laatste ijstijd. Jammer voor ons imkers maar heidevelden zijn een relict van de nadagen van de ijstijd, wat alleen kan blijven door moedwillig en systematisch heel veel kapot te maken.