Toch moerloos

[Both]

Wat kan de oorzaak zijn van het volgende.
Op 14 april een redelijk sterk volk gecontroleerd en gelijk de moer geknipt en gemerkt.
14 dagen later dus op 28 april weer even gekeken of het allemaal goed ging, want ik vertrouwde het niet zo volgens de vliegplank waarneming.
Het klopte ook, want de kast zat vol doppen, ik heb zeker die ook rijp waren, want ik verwijderde het dekseltje er er liep gelijk een moer uit.
Zo heb ik er wel een stuk of 4 in laten lopen, dus dat moet goed zijn, ik heb althans nooit problemen mee gehad.
Vorige week 7 mei, na een weekje mooi weer had die moer aan de leg moeten zijn, dus heb ik even gekeken, want ik vertrouwde het niet.
Geen eitje te bekennen en ook geen moer gevonden na een goede controle, wel gepoetste cellen.
Ik heb er toen geijk toch maar een raampje met eitjes ingehangen uit een ander goed volk, baat jet niet dan schaat het niet.
Vanavond (15 mei) even gekeken, maar er zitten wel 20 redcellen op dat raam met eitjes, dus was hij toch moerloos.
Je zou toch denken als er 4 moeren inlopen, dan moet het wel goed gaan, maar mooi niet.
Wat kan er hier fout zijn gegaan? heeft iemand anders dit ook wel eens gehad??

Gr. T. Both
Ouddorp

[Frans vanTongeren]

Dag heer Both,
Vier (en wellicht nog meer) koninginnen met elkaar laten vechten, wordt een lange, vermoeiende slijtageslag.
Vandaar...!

[wilde]

Teun, wat Frans schrijft moet je met een korrel zout nemen. Normaal is dat geen enkel probleem en hier waarschijnlijk ook niet de oorzaak van het mislukken.
De aanleiding beschreef je niet compleet. Daar ben ik wel nieuwsgierig naar. Hoe heb je de moer teruggegeven na het merken?

Het eigenlijke probleem van het verdwijnen van een jonge moer had ik vorig jaar ook. Het kan vervliegen zijn bij de terugkeer naar de kast. Het is zelfs mogelijk dat varroa hier meespeelt, naar mijn mening. Ik had vorig jaar een moer die niet aan de leg was, maar met een (aangeboren) vleugelgebrek in het volk liep. Die moer kon dus niet vliegen en had dat misschien wel gedaan, maar kon via mijn voor de kasten gezette dakpannen terugkeren in het volk. Normaal is een dergelijke moer gewoon weg. Het vleugelgebrek schreef ik toe aan varroschade.

Het is mijns inziens niet uitgesloten, dat ook moerdoppen door varroamijten worden bezocht, zeker als er relatief weinig open broed is. Dat was bij jou het geval met slechts 1 raampje. Bij mij was het vorig jaar nog veel duidelijker, want ik had moeren geteeld in een hopeloos moerloos volk via overlarven. Toen waren deze cellen dus de enige open broedcellen. Binnenkort ga ik opnieuw zo moeren telen, maar ik heb bedacht om van tevoren darrenraat in een ander volk te laten beleggen, zodanig dat die cellen minstens zo lang open zijn als de moerdoppen. Die darrenraat hang ik dan naast de teeltdoppen. Dat zou toch de varroa moeten aantrekken.

Ik heb geen illusies dat mijn volken varroavrij zijn. De voorzwerm van een korf die 8 dagen geleden afkwam, heb ik na 4 dagen met oxaalzuurverdamping behandeld. Ik heb een onderlegger gelegd om het resultaat te zien. De korf was omstreeks de afgelopen kerstdagen ook met oxaalzuurverdamping behandeld. Nu ving ik circa 10 mijten. Dat vind ik toch nog vrij veel in een relatief kleine zwerm. De hoofdvolken hebben er dus veel meer.

Bij de zwerm was ik ook nog benieuwd naar de conditie van het jonge broed na de oxaalzuurbehandeling. Dat viel reuze mee. Ik zag 2 dagen erna volop larven en eitjes en geen gesleep naar buiten de kast. Toen heb ik ze maar beloond met 2 kg suiker, hoewel het niet echt nodig was, want ze hadden al ruim 4 ramen op eigen kracht uitgebouwd.

Groetend, Albert

[wendy]

Dag Frans en Albert,

In het eerste jaar van mijn imkeren, liet ik ook alle doppen die rijp waren in de kast lopen,ik weet niet of het er 3 of 4 waren.
De oude koningin, gemerkt, was ook nog in de kast.
Na enige tijd zag ik bij het controleren van het volk dat de oude koningin de strijd gewonnen had, ze was wel wat beschadigd, liep wat kreupel.
Ze heeft het hele jaar nog perfect broed geleverd en was 2 jaar oud.
Dus klopt het verhaal van Frans dat het een zware strijd kan zijn.
Ik laat nu zeker niet meer dan 2 doppen inlopen als ik vind dat de koningin te oud wordt, wat niet aan leeftijd gebonden is maar aan hoe het broed er uit ziet.
Meestal laat ik het volk zwermen om een nieuwe koningin te krijgen, en pas ik het inlopen toe bij de zwerm als deze koningin aan vervanging toe is. het (zwerm)volk wil dan ook weer vrij snel opnieuw zwermen.

Wendy

[wilde]

Wendy, hoe krijg je het voor elkaar om tegelijkertijd de oude koningin en een aantal rijpe jonge moeren in dezelfde kast te hebben? Wilden ze dan eerst niet zwermen? En waarom ging dat niet door?
Albert

[wendy]

Dag Albert,
Het was een periode van aanhoudende regen, wel was het warm weer, ik vermoed dat ze vanwege de nattigheid niet gezwermd hebben.
Aangezien ik enkele dagen weg moest, heb ik de kast (die onder een afdakje staat)toch geopend en de dames erin laten lopen.
Normaal gesproken is er ook bij mij natuurlijk geen oude koningin en rijpe doppen.

Als ik vind dat een koningin echt niet meer voldoet en het volk zet doppen aan, dan verwijder ik de oude koningin zodat ze niet weer opnieuw gaan zwermen, en dan is het goed luisteren...
Zo gauw ik een tuter hoor laat ik de rest inlopen, helaas ben ik niet altijd een goed luisteraar zodat er toch nog wel eens een 2de zwerm van komt.
Soms meen ik een ander geluid te horen net voordat de koningin uit komt, het volk heeft dan een ander gonsgeluid, maar ik kan het verschil niet beschrijven.
Bij het openmaken van de kast zie ik dan een cel die half opengeknabbeld is met de jonge koningin er nog in, alleen een paar sprietjes die er al uit komen.

Wendy

[wilde]

Dag Wendy,
Met de actie om rijpe doppen uit te laten lopen terwijl de oude koningin nog aanwezig is, doe je denk geen goed aan een volk. Er is dan verwarring alom. Ze zullen namelijk zwermplannen hebben, maar met al die koninginnen van verschillende leeftijd weten ze het even niet meer. Beter is om in dat geval op zijn minst de oude moer dood te knijpen als het een klein volk is. De moer beviel je immers niet. Nog beter lijkt mij gewoon te laten zwermen en 4 of 5 weken daarna alsnog de oude moer te vervangen. Dat is wat natuurlijker.
Bij jou methode is er een grote kans op een bruidszwerm. Dan houd je dus een hopeloos moerloos volk over.

De beschadiging van moeren, wat hier eerder aan de orde was, komt wel eens voor na een vechtpartij, maar uiterst zelden. De meeste beschadigingen komen door imkeringrepen: direct of indirect.
Direct bij het nazien, bijvoorbeeld bij het rollen van de bijen bij het uitnemen van een raam waaraan aan de onderkant darrenraat is gemaakt, die breder is. Ook het afslaan van de bijen (en moer) gaat wel eens verkeerd. Een harde val op de rand van een raampje of de kast kan beschadiging geven.

Het vechten van de moeren om uit te maken, wie de koningin wordt gaat praktisch altijd goed. Dat is ook niet zo vreemd, want anders zou dit in de natuur geen juiste functionaliteit hebben. De natuur maakt echter zelf weinig of geen fouten. De invloed van de mens '¦'¦.. ja, die wel '¦'¦'¦
In en nazwerm zit dikwijls meer dan één moer. Ik had een paar jaar geleden een nazwerm van een korf waarin 4 jonge moeren zaten. Normaal blijft er daar slechts één van over. Die moet nog op bruidsvlucht, dus een vleugelgebrek na een gevecht is dan niet zo handig. Dat gebeurt dan ook niet. Ook de poten blijven heel.

Beschadiging van poten is bijna altijd terug te voeren op een imkeringreep. Bij het aan elkaar klitten bij een zwerm worden de poten gebruikt. Als een deel van de zwerm naar beneden valt, of meestal door de imker hardhandig wordt geschept, kan er wel eens een pootje beschadigd raken door het gewicht van de hoeveelheid bijen die er aan hangt. Dat kan ook de moer betreffen, want juist daar zitten ze allemaal omheen.

Mijn kastvolken moeten in principe niet zwermen. Daar trekken ze zich niet altijd wat van aan en ze proberen het toch zoals je weet. Mijn kastmoeren zijn bijna altijd geknipt. Die kunnen dus niet met een zwerm mee en weten dat ook na een zwermpoging. Ze kunnen bij mij, als ze voor de kast belanden, meestal wel teruglopen via een dakpan, plankje of iets dergelijks.

In 2001 had ik een Buckfast F1 volk met geknipte moer. Dat volk wilde omstreeks eind juli gaan zwermen. Ik heb twee keer de doppen verwijderd. Dat is meestal voldoende om de zwermlust bij Buckfastvolken te temperen. Ik zie ze dan na om de 9 dagen. Toen ik de derde keer keek, zag ik de moer in het volk lopen met ernstig beschadigde poten. Aan de linkerkant was van de middelste poot nog een kort stompje over en van de achterpoot was de tarsus afgebeten. De strompelende moer had nog wel wat gelegd. Ik heb ze direct doodgeknepen en de doppen opnieuw verwijderd. Het volk is later (in augustus) verenigd met een jong volkje. Het weer was omgeslagen en het ging verder goed.

Moeren kunnen door een gestrest zwermlustig volk dus ook beschadigd worden bij het tot meevliegen dwingen. Indirect heeft dit te maken met de ingreep van de imker, die geen zwermen toelaat en die de moer knipt. Gelukkig komt dit bij mij niet veel voor, want dan zou ik anders gaan imkeren.

Nogmaals: de imker doet de beschadigingen ontstaan, niet het natuurlijke bijenvolk.

Groetend, Albert




Bijgewerkt door - wilde op 18/05/2003 19:27:09

[J A Verwijmeren]

Net wat Albert al aangeeft dat beschadigen door de imker gebeurt. Een kast met afstandrepen geeft niet de mogelijkheid om de ramen om te schuiven. Bij ramen met afstandblikjes haal je eerst een buitenraam eruit kontoleren en in een lege zesramer hangen. Daarna alle ramen los maken, en nu kan je door de ramen naar de ontstane opening zonder de moer te mangelen een voor een nazien. Bij een kast met afstandrepen zul je altijd eerst het raam rechtstandig moeten lichten totdat de bovenlat vrij komt, en omdat de moer nu eenmaal niet van licht houd en over de onderlat wil vertrekken naar het andere raam is de kans aanwezig op het mangelen van de moer.
Dan zijn er ook imkers die de moeren gaan merken maar toch een beetje angst hebben om hun handschoen uit te doen, het gevoel ontbreekt een beetje te hard knijpen en weer een beschadigde moer.

Groeten Jack

[Wim Vos]

Dag Both en anderen,

Ik heb dit jaar 3 kunstzwermen gemaakt en na 13 dagen in elk 2 tot 3 moeren laten inlopen. Inmiddels is er 1 aan de leg. De andere twee volken zijn moerloos. Twee jaar geleden had ik dat ook al eens, zelfs twee keer achter elkaar verdween een jonge moer bij het zelfde volk. Dat tikt natuurlijk lekker door. Ik ga er maar van uit dat de moeren op hun bruidsvluchten ten prooi vallen aan vogels. En dat het dus eigenlijk best bijzonder is als blijkt dat ze uiteindelijk zonder problemen aan de leg zijn. De vogels die in de buurt wonen, merels, het pimpelmezen paartje dat nu vlakbij een nest bouwt, zie ik heel vaak voor de stal langs vliegen en bijen uit de lucht halen. De pimpelmezen halen ze zo ongeveer van de vliegplank. In welke mate ze dat doen heb ik nog niet kunnen vaststellen.

Groet, Wim

[wilde]

De pimpelmezen halen ze zo ongeveer van de vliegplank.

Wim, vergis je je niet met koolmezen?
Ik heb een grote tuin en daarin hing vroeger ook een nestkast voor koolmezen. Die vogels heb ik verbannen naar de buren. Nu moeten ze in elk geval verder vliegen. Ze haalden bij mij zeer veel levende bijen van de vliegplanken en bij de korfopeningen.
De pimpelmezen heb ik dat nooit zien doen. De nestkast van die mezen (vliegopening 25,5 mm) hangt nota bene al jarenlang aan de zijkant van de bijenstal. Ze hebben nu jongen en het geeft echt geen probleem.

De merels in mijn tuin fourageren wel voor de bijenstal op dode bijen en poppen, maar levende bijen pakken ze niet. Er is wel een merelvrouwtje, dat momenteel al grote jongen heeft, die in de vijverrand vist naar libellenlarven en salamanders. Dat vind ik minder leuk. Nogmaals, ik denk dat je de mezensoorten verwart. Zo niet, laat het dan nog even weten, want ik ben ook ornithologisch in dit soort dingen geïnteresseerd.
Groetend, Albert