wasraat in eigen waspers

Praktijk-onderwerpen.

Moderator: Hans van der Post.

Jaap v.Popering
Berichten: 5701
Lid geworden op: vr 05 jan 2007, 14:22
Imker sinds: 1960
Aantal volken: 50
Bijenras(sen): bastaard
Locatie: St-Annaland
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Jaap v.Popering » vr 18 dec 2020, 09:35

Zelf werk ik met een zelfgemaakte ongekoelde pers .
Ik verwarm mijn was tot net boven de smelttemperatuur , soms liggen er nog stuken in mijn ketel welke nog niet gesmolten zijn .
Ik smeer ( met een kwastje )mijn platen in ( zoals Astrid al schrijft in het bijzonder de bovenplaat ) met water met een beetje honing .
Met drie persen kan ik de koeling net bijhouden in mijn werkplaats bij een temperatuur van een graad of vier boven het vriespunt dit vanwege de koeling .
Ik denk dat je je pers opent terwijl hij niet voldoende afgekoeld is . Proberen en oefenen , misschien de tijd bijhouden om te openen .succes .

Op bijenhouden Facebook heb ik vorige week hier een filmpje van geplaatst .
IMG_4202.jpg

Primus
Berichten: 1042
Lid geworden op: zo 13 dec 2009, 20:57
Imker sinds: 1973
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): carnica
Locatie: België
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Primus » vr 18 dec 2020, 10:50

Ik wil iedereen danken voor het meedenken in deze situatie, ik heb daar veel uit geleerd, ben misschien wel een ervaren imker maar een wafelperser in ieder geval nog niet. Verschillende ideeën die hier naar voor kwamen heb ik al uitgetest maar allen met wisselend resultaat. Het idee om gewoon water en wat honing erin opgelost meen ik ook als het veiligste voor de bijen want de raat neemt wel geen watergebonden stoffen op maar ze blijven er toch aan kleven volgens mij en dat willen we uiteraard niet. Ook de temperatuur verhogen of verlagen gaf weinig resultaat enkel het bevochtigen van de boven of onderkant van de mal werkte wel. Als de temperatuur van de was te hoog is worden de afdrukken gewoon doorgedrukt en komen er gaatjes in de wasplaats als de temperatuur te laag is dan gaat het nog wel maar dan worden de waswafels weer te dik. Maar nog even oefenen en dan zal ik er wel uitkomen en anders heb ik me toch geamuseerd in deze donkere tijden.
Mvg CP

Astrid Schoots
Berichten: 734
Lid geworden op: ma 07 apr 2003, 21:56
Imker sinds: 1994
Aantal volken: 6
Bijenras(sen): bastaard
Locatie: Netherlands
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Astrid Schoots » vr 18 dec 2020, 12:54

Primus, je vat het uitstekend samen !
;-)

tomer
Berichten: 1747
Lid geworden op: di 27 okt 2015, 20:20
Imker sinds: 2015
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica bastaarden op Dadant
Locatie: Vlaams Brabant
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door tomer » za 13 feb 2021, 01:36

Lukt het ondertussen al beter Primus?
Ik heb gisteren en vandaag waswafels gemaakt.
Het was een tijdje geleden, dus ik moest er terug wat inkomen. De eerste 10 wilden maar niet lukken, er waren steeds scheuren daar waar de was opgegoten werd.
Was dat bij u ook het probleem, of scheuren ze bij u eerder door het openen van de pers?
Indien scheuren daar waar de was gegoten wordt, is de temperatuur van de was volgens de handleiding te laag (moet tussen de 80 en de 90°C zijn). Naar mijn ervaring is dit dus eerder 90°C. Als ik de weckketel op 100°C zet, zodat de was ongeveer 90°C is, lukt het wel goed en komen de waswafels er in 1 geheel uit.
Waarom het bij anderen dan wel lukt op een lagere temperatuur begrijp ik niet...
Misschien was de temperatuur van de pers te koud in het begin? Misschien is de werkruimte te koud (5°C) en lukt het op kamertemperatuur wel met een lagere wastemperatuur??
In ieder geval blij dat het werk weer voorbij is. Ik kreeg 90 waswafels, maat Dadant-Blatt uit 11 kg was.

Primus
Berichten: 1042
Lid geworden op: zo 13 dec 2009, 20:57
Imker sinds: 1973
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): carnica
Locatie: België
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Primus » za 13 feb 2021, 11:57

tomer schreef:
za 13 feb 2021, 01:36
Lukt het ondertussen al beter Primus?
Ik heb gisteren en vandaag waswafels gemaakt.
Het was een tijdje geleden, dus ik moest er terug wat inkomen. De eerste 10 wilden maar niet lukken, er waren steeds scheuren daar waar de was opgegoten werd.
Was dat bij u ook het probleem, of scheuren ze bij u eerder door het openen van de pers?
Indien scheuren daar waar de was gegoten wordt, is de temperatuur van de was volgens de handleiding te laag (moet tussen de 80 en de 90°C zijn). Naar mijn ervaring is dit dus eerder 90°C. Als ik de weckketel op 100°C zet, zodat de was ongeveer 90°C is, lukt het wel goed en komen de waswafels er in 1 geheel uit.
Waarom het bij anderen dan wel lukt op een lagere temperatuur begrijp ik niet...
Misschien was de temperatuur van de pers te koud in het begin? Misschien is de werkruimte te koud (5°C) en lukt het op kamertemperatuur wel met een lagere wastemperatuur??
In ieder geval blij dat het werk weer voorbij is. Ik kreeg 90 waswafels, maat Dadant-Blatt uit 11 kg was.
Hoi tomer,

Ja hoor ondertussen is het prima gelukt, ik benevel nu alleen de bovenste plaat met gewoon regenwater en dan lossen ze perfect. Alleen ze blijven altijd iets te dik naar mijn zin maar eigenlijk kan dat niet veel kwaad. De was smelt ik ondertussen ook op een temp. van rond de 75° Hierbij een paar foto's van mijn toestel dat ik fabriceerde.
Bijlagen
pers in gebruik.jpg
mal met ingegoten siliconen.jpg
afgewerkte pers zicht op siliconenmal (2).jpg
afgewerkte pers zicht op siliconenmal (1).jpg

tomer
Berichten: 1747
Lid geworden op: di 27 okt 2015, 20:20
Imker sinds: 2015
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica bastaarden op Dadant
Locatie: Vlaams Brabant
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door tomer » za 13 feb 2021, 13:42

Bij mij zijn ze vooral links vooraan altijd wat dikker dan achteraan. Dus daar zet ik dan extra druk en dan zijn ze redelijk gelijk. Wanneer je een hele stapel hebt, merk je wel dat de stapel niet vlak is.

Astrid Schoots
Berichten: 734
Lid geworden op: ma 07 apr 2003, 21:56
Imker sinds: 1994
Aantal volken: 6
Bijenras(sen): bastaard
Locatie: Netherlands
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Astrid Schoots » zo 14 feb 2021, 10:54

Erg mooi persje geworden!
Nog even wat betreft (te) dunne of te dikke raat:
Als de temperatuur van de was te hoog is worden de afdrukken gewoon doorgedrukt en komen er gaatjes in de wasplaat
Door de opstaande randjes van jouw persje kan de overtollige was moeilijker wegstromen, en moet je idd harder duwen en wordt de raat desondanks dikker. Te dikke kunstraat maakt de bijencommunicatie lastiger, zoals trillen op de raat, tuten enz.
(Even terzijde: dat geldt trouwens ook voor rondom vastgemetselde kunstraten.
In natuurbouw laten de bijen a l t i j d het onderste deel van de raat los hangen.)


Dat er bij te dunne kunstraat gaatjes in komen is dan ook helemaal geen probleem, eerder een voordeel.
Je merkt ook dat bij te dik kunstraat de bijen er maar een fractie van gebruiken om de cellen op te metselen,
dus die dikke plakken zijn nergens voor nodig.

Gebruikersavatar
Bart de Coo
Moderator
Berichten: 2977
Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): Bastaard
Locatie: Dieren (Gld)
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Bart de Coo » do 18 feb 2021, 08:13

Ik ook even mijn verhaal kwijt. (Alles is al gezegd, vrees ik, maar ik heb zin om te oudehoeren.)

Sinds een jaartje of drie geloof ik bezit onze vereniging precies zo'n pers als die van Primus. De onze is gemaakt door Ferry Bantjes uit Lelystad. Je kent hem wellicht. Ik had aanvankelijk zeer vergelijkbare problemen.

Wij lieten de aan- en afvoerslangetjes bungelen in een cementkuip vol water en die kuip stond buiten - de slangetjes bungelden door een openstaand raam in de kuip. Wij ontdekten dat dit véél te koud is. Je kunt de ramen dichtdoen en gewoon binnen een kleine emmer neerzetten. Na verloop van tijd wordt dat water te warm. Oplossing: ververs het water. Dûh.

Vervolgens ontdekten wij dat de was veel schoner moest. Er vielen telkens gaten in de raten (Gaten in de raten! I'm a poet and I don't know it!) en we snapten maar niet hoe dat kwam. Totdat we de truc met de weckketel ontdekten: laat de wasblokken twee dagen lang smelten in de weckketel op laat ons zeggen 70 graden, zodat alle ongerechtigheden rustig naar de bodem kunnen zakken. We ontdekten ook tot onze spijt dat we zelfs daarmee de was niet perfect schoon kregen - waarover ik recentelijk in een andere rubriek iets geschreven heb - maar hij werd schoon genoeg in elk geval om mooie waswafels te krijgen.

De temperatuur van de was maakt niet zo vreselijk veel uit, volgens mij. Maak hem niet te heet, zou ik zeggen, wegens het gevaar voor verbranden en een hoge gas- of energierekening.

Ook mijn wafels worden dikker dan de wafels uit de handel; toch worden ze mooi uitgebouwd en mijn bijtjes lijken het er ook anderszins roerend mee eens te zijn.

Tot zo ver spuit 11.

Misschien heb ik nog wel iets aardigs toe te voegen. Afgelopen jaren heb ik veel (kunst-)zwermen uit volken op natuurbouw overgezet op deze kunstraat. Ik was namelijk ontevreden over mijn spaarkastvolken en de coronacrisis gaf mij de kans om massaal zwermen te scheppen en zo mijn spaarkastvolken te verbeteren. Het aardige is dat je dan ziet dat ze behoorlijke opstartproblemen hebben: het uitbouwen lukt niet altijd mooi en het broed vertoont veel hagelschot. Na verloop van tijd lijkt dit te verdwijnen. Hypothese: ze hadden een hart-op-hartafstand van 3,5 en dat wordt plotseling noodgedwongen 3,85 en de cellen die ze eerst bouwden waren wellicht een fractie groter of kleiner. Ik vond dit een aardige waarneming. Mede hierdoor blijft mijn hart toch liggen bij natuurbouw, ook in spaarkasten prima uitvoerbaar. Vaak hang ik gewoon een kunstraatloos raam tussen twee mooi uitgebouwde ramen. Net zo makkelijk.

Groet,

Bart

Gebruikersavatar
Kroese
Berichten: 1675
Lid geworden op: do 16 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1977
Bijenras(sen): Buckfast
Locatie: Apeldoorn
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Kroese » do 18 feb 2021, 14:18

Bart de Coo schreef:
do 18 feb 2021, 08:13

Wij lieten de aan- en afvoerslangetjes bungelen in een cementkuip vol water en die kuip stond buiten - de slangetjes bungelden door een openstaand raam in de kuip. Wij ontdekten dat dit véél te koud is.

Groet,

Bart
Ik heb een regenton buiten staan, waar vorige week een laagje ijs op lag. Ik maak het ijs open, en laat er een aquarium pomp inzakken. Die circuleert het ijskoude water zeer snel. Het werkt snel en en zonder krimpnaden in de was platen.
Ik heb de afgelopen week al een paar honderd raten zo geperst.

Ik heb al een grote voorraad, en nog veel te veel blokken schone was staan.
Was van mijn eigen circulatie van al meer dan 40 jaar....
Dit is pas het gele goud....

Als er nog iemand hier raat van wil, mail me maar, dan pers ik nog ff door.
Arbeids therapie hier achter de Heg vanwege de Corona.... :D

Wel van het persen heb ik een filmpje gemaakt.
https://www.youtube.com/watch?v=s9yZoytpT_A
Er komen flinke grote vellen uit, die mooi dun zijn. Zo'n vel van 400X370 mm weegt 158 gram.
Ik kan er 1 DuHoKa vel uitsnijden, of 3 HK vellen.
Ook kan ik er ruim 1 standaard simplex broedkamer + 1 HK vel uitsnijden.
Een Combi raat en een 1 1/2 Duits Normaal kan er ook uit gesneden worden.
Voor een Dadant is die net 1 Cm te smal. maar dat bouwen de bijen dan wel weer dicht..

Gebruikersavatar
Bart de Coo
Moderator
Berichten: 2977
Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): Bastaard
Locatie: Dieren (Gld)
Contacteer:

Re: wasraat in eigen waspers

Bericht door Bart de Coo » vr 19 feb 2021, 11:38

Tjonge. Dit moet ik even verwerken. Ik weet nog precies waarom het bij ons niet lukte met een sterke koeling.

Je goot je lepel leeg boven de pers, waarop de onderste was al stolde, nog vóór dat je de pers kon sluiten. Het gevolg was dat er in iedere plaat een duidelijke lijn zichtbaar werd waar de was als eerste de pers raakte. Vaak brak de raat op die lijn. Wat een geknoei. Zodra we de temperatuur van het koelwater enigszins opvoerden door de cementkuip buiten door een kleine emmer binnen te vervangen, verdween dit probleem.

Misschien dat het toch een kwestie is van 'finetunen' binnen je eigen unieke omstandigheden.

Bart

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 62 gasten