indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Praktijk-onderwerpen.

Moderator: Hans van der Post.

nscnsc
Berichten: 7
Lid geworden op: ma 05 jul 2021, 11:15
Imker sinds: 2018
Locatie: 6006
Contacteer:

indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door nscnsc » ma 05 jul 2021, 11:26

De binnengehaalde nectar wordt volop verwerkt en we zien al veel verzegeld. En dat bij omstandigheden waarbij de luchtvochtigheid buiten de kast al tijden nauwelijks onder de 95% uit komt bij hoge temperaturen.

Bij mijn weten wordt het gehalte aan water in de honing in nog-niet-verzegelde raten verlaagd m.n. door ventileren middels vleugelbeweging (wie weet gaat het hier al mis ;) ).

Hoe krijgen ze dat toch voor elkaar in zo'n vochtige omgeving? Ik krijg zelf mijn wasgoed al moeizaam droog, laat staan dat je in zo'n bomvolle kast zo veel vocht kwijt moet.
Is er hier iemand die daar duidelijkheid over kan geven (een zoektocht op dit forum leidde tot niets)? Ik weet zelf niet zo goed de weg met relatieve luchtvochtigheidswaarden en grammen water per kilogram lucht en zo.

Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8246
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 14
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door Hans van der Post. » ma 05 jul 2021, 13:54

De verwerking van nectar tot honing gebeurd niet alleen in de cel
Bijen nemen een druppel nectar in de kaken, kun je zien als je een observatie kast bezit en er een volk je in zit. :)
Pas als ze vinden als het genoeg is ingedamd wordt dan honing definitief opgeslagen.
Ook dit kun je meten door volle cellen met honing met een dun stokje (lucifer) verschillen cellen roeren en dan deze honing te meten.
!Hans.

nscnsc
Berichten: 7
Lid geworden op: ma 05 jul 2021, 11:15
Imker sinds: 2018
Locatie: 6006
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door nscnsc » ma 05 jul 2021, 21:17

Dank je: dus ook buiten de cel. Maar hoe komen ze nou van dat vocht af?

Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8246
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 14
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door Hans van der Post. » ma 05 jul 2021, 23:33

nscnsc schreef:
ma 05 jul 2021, 21:17
Dank je: dus ook buiten de cel. Maar hoe komen ze nou van dat vocht af?
Nooit in het donker bij je bijenvolk geweest? Als het een "haaldag" geweest is en de cellen vol zitten met nectar draait de ventilatie op volle toeren. Al van afstand hoor je duizenden bijen ventileren (wapperen met de vleugels) een deel van de bijen staan met de koppen naar buiten
gericht en een ander deel met de kop naar binnen (neem een lantaarn mee). Verder en vlamentje van een kaars bevestigd dit waar de bijen met de kop naar buiten gericht staan gaat het vlamentje naar binnen. De andere kant van de vliegplank gaat de vlam naar buiten.
Kijk even naar de zoekactie hier wordt nog wat achtergrond informatie gegeven: [klik]
!Hans.

nscnsc
Berichten: 7
Lid geworden op: ma 05 jul 2021, 11:15
Imker sinds: 2018
Locatie: 6006
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door nscnsc » di 06 jul 2021, 09:34

Over het ventileren is voldoende geschreven maar het ventileren met nagenoeg verzadigde lucht leidt volgens mij niet tot verdamping.

Na 5 pagina's zoekresultaten is er echter nog geen duidelijkheid over hoe die verdamping tot stand komt. Temperatuur speelt natuurlijk een rol.
Maar als je de buitenlucht van 20 graden en een rel luchtvochtigheid van 90% opwarmt tot 30 graden daalt de rel luchtvochtigheid tot 55% ongeveer, is dat voldoende om die nectar te laten indampen?

Wordt die hele HK zo veel opgewarmd t.o.v. de buitenlucht? En dan verzegelen voordat de lucht afkoelt?

Zijn er scheikundigen in de zaal?

Gebruikersavatar
Tieme
Berichten: 1961
Lid geworden op: vr 12 aug 2005, 13:35
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica (beebreed 55-2) en Buckfast
Locatie: De Krim, Nederland
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door Tieme » di 06 jul 2021, 10:09

Je geeft zelf het antwoord. Bijen houden het warm, en zorgen voor een luchtstroom. Veel van het indampen gebeurt in het broednest en niet in de honingkamer.

nscnsc
Berichten: 7
Lid geworden op: ma 05 jul 2021, 11:15
Imker sinds: 2018
Locatie: 6006
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door nscnsc » di 06 jul 2021, 10:48

Dank voor de bijdrage! In de BK's dus.



In de basiscursusmap staat het volgende:

"De huisbijen laten druppels nectar onder hun tong indampen, waarna het
in de cellen wordt opgeslagen. Hier vindt verdere indamping plaats doordat de bijen door te waaieren met de vleugels een luchtstroom opwekken (ventilatie)."

De laatste hoeveelheden water zouden dus in de HK nog eruit moeten.

Maar het "Cursusboek Honingkunde Samengesteld door de commissies Honing van de Nederlandse Imkerverenigingen en -bonden" stelt dat de honing pas helemaal rijp naar de HK getransporteerd wordt.

Daar lijkt de basiscursusmap dus abuis. Maar als er uitsluitend rijpe honing naar boven wordt gebracht, waarom horen we dan nog zo vaak de driekwartverzegeldvoorwaarde om rijpe honing te kunnen oogsten? Waarom dan nog de stootproef? Verder indampen in de HK's lijkt me welhaast onmogelijk.

Cursusboek Honingkunde zegt "In de droge en warme lucht die langs de raten gewaaierd wordt, verdampt het overtollige water" maar geeft geen uitsluitsel over hoe droog die lucht zou moeten zijn. Het lijkt erop dat 40% bij 35 graden zou moeten volstaan, veel droger krijg je het immers maar moeilijk in de BK's. Te droge lucht zal overigens ook niet bevorderlijk zijn voor het broed. :think:

Pintar
Berichten: 2
Lid geworden op: wo 12 jun 2019, 14:58
Imker sinds: 2019
Aantal volken: 2
Bijenras(sen): Carnica
Locatie: Noord-Brabant
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door Pintar » wo 07 jul 2021, 19:09

nscnsc schreef:
di 06 jul 2021, 09:34
Over het ventileren is voldoende geschreven maar het ventileren met nagenoeg verzadigde lucht leidt volgens mij niet tot verdamping.

Na 5 pagina's zoekresultaten is er echter nog geen duidelijkheid over hoe die verdamping tot stand komt. Temperatuur speelt natuurlijk een rol.
Maar als je de buitenlucht van 20 graden en een rel luchtvochtigheid van 90% opwarmt tot 30 graden daalt de rel luchtvochtigheid tot 55% ongeveer, is dat voldoende om die nectar te laten indampen?

Wordt die hele HK zo veel opgewarmd t.o.v. de buitenlucht? En dan verzegelen voordat de lucht afkoelt?

Zijn er scheikundigen in de zaal?
Je kan thuis een soortgelijke situatie creëren, ik ben overigens geen natuurkundige. Neem een kledingstuk dat gewassen is op een dag dat de luchtvochtigheid hoog is en hang dat kledingstuk in de schaduw. Als je na een aantal uur terugkomt dan zal je merken dat deze droog of droger is. Ofschoon de luchtvochtigheid vrij hoog is zal de lucht nooit volledig verzadigd zijn.

nscnsc
Berichten: 7
Lid geworden op: ma 05 jul 2021, 11:15
Imker sinds: 2018
Locatie: 6006
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door nscnsc » do 08 jul 2021, 11:25

Ik ben er nog eens ingedoken.

Op basis van

Mitchell D. (2019). Nectar, humidity, honey bees ( Apis mellifera) and varroa in summer: a theoretical thermofluid analysis of the fate of water vapour from honey ripening and its implications on the control of Varroa destructor. Journal of the Royal Society, Interface, 16(156), 20190048. https://doi.org/10.1098/rsif.2019.0048

en

Mitchell Derek 2019 Thermal efficiency extends distance and variety for honeybee foragers: analysis of the energetics of nectar collection and desiccation by Apis melliferaJ. R. Soc. Interface.162018087920180879
http://doi.org/10.1098/rsif.2018.0879

wil ik het als volgt uitleggen:

De hogere temperatuur die nodig is om lagere relatieve luchtvochtigheid te creëren om indamping te kunnen laten plaatsvinden, wordt zeer lokaal geregeld. Het lijkt erop dat slechts onder de tong de temperatuur wordt opgeschroefd, en dus niet de hele omgeving (raam, bak of kast). Wel is het zo dat de warmte van het broednest wordt gebruikt maar dat de eitjes, die redelijk geïsoleerd onderin de cel liggen, gevrijwaard blijven van de wat meer extreme condities waarin het indampen plaatsvindt.

De rel luchtvochtigheid waarin een equilibrium (het vochtgehalte in de honing verandert niet) bereikt zou worden ligt op 60%. Dat is wel te bereiken in bijvoorbeeld een buitenklimaat van 25 graden en 90% door op te warmen tot 35 graden.

Het blijft mij onduidelijk hoe die verhoogde temperatuur bereikt wordt. Metabolisme, wrijving, ...

Kortom: iets helderder en zoals dat dan gaat: nog meer vragen!

/// met de kanttekening dat ik geen expert ben op dit gebied, ik zou dus zomaar enorme vergissingen begaan kunnen zijn bij het lezen en interpreteren van de bronnen. ///

Gebruikersavatar
Tieme
Berichten: 1961
Lid geworden op: vr 12 aug 2005, 13:35
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica (beebreed 55-2) en Buckfast
Locatie: De Krim, Nederland
Contacteer:

Re: indrogen honing bij hoge luchtvochtigheid

Bericht door Tieme » do 08 jul 2021, 11:50

de warmte ontstaat door het spiergebruik van de ventilerende bijen en het metabolisme van het broed.

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 46 gasten