Steeklustige bijen.

[Hans van der Post.]

Ed Je trekt een verkeerde conclusie. Als je twee moeren op een raam vind, ziet lopen, is dit een stille-moers-wisseling. Bijna elk jaar maak ik dit mee, bewust! Ik hou oude moeren zolang mogelijk om dit fenomeen weer te zien. De oude -en de jonge moer lopen soms gezamelijk op een raam eitjes te leggen zonder elkaar in de vleugels te vliegen. Maar na enige tijd is de oude verdwenen. Heb me altijd afgevraagd hoe gebeurt dat verwijderen? Wordt de oude moer afgestoken wordt ze ingebald?
Hans.

[Ed Pieterse]

Hallo Hans,
sorry dat ik zo laat reageer, maar ik was een weekje weg.
Je hebt het volgens mij niet bij het rechte eind, want dan zou die moer wat mankeren. Het zou zich ook herhalen, maar deze moer heeft met haar volk dit jaar nog 28 kg honing gehaald en dat van die twee moeren gebeurde vorig jaar.
Bedenk wel dat het een Primorsky was! Het was een zeer zachtaardig volk.
Inballen heb ik alleen maar gezien als er bijen van andere volkjes in een bevruchtingskastje kruipen omdat hun eigen volkje opgeruimd werd (gebruik van de jonge moer).

Ed Pieterse



Bijgewerkt door - Ed Pieterse op 31/08/2003 20:51:05

[Romée van der Zee]

Romee, een interessant onderzoek beschrijf je daar, over de strijd die de verschillende moeren voeren in een kast. Is er meer te lezen oover dit onderzoek ?

Dag Elze,
In mijn reactie gaf ik de bron voor het onderzoek. Als ik tijd heb zal ik dit onderzoek nog wat uitvoeriger beschrijven.
Romée

[wilde]

Eerder schreef ik onder dit item over mijn stekerige Buckfastbijen. Op 28 augustus heb ik bijenuitlaten gezet onder de honingkamers en tevens de resthoeveelheden honing in de broedkamers bekeken en genoteerd ivm. het wintervoeren over enkele weken. Die uitlaten gebruik ik om 2 dagen later de honingkamers eenvoudig te kunnen afnemen en stapelen op de aanhangwagen.
Wat mij opviel was een aanzienlijke verandering in het gedrag. Ze waren alle poeslief. De dracht is over (luzerne gemaaid en koeler weer). Ook de 2 volken die steeds doppen maakten waren zeer goed hanteerbaar. Dat is toch eigenlijk vreemd. Juist bij koude en drachtgebrek laten ze zich meestal minder gemakkelijk nazien.

Een volk dat al tijden lang zwermdoppen aanmaakt had nu (op 28 augustus) 4 gesloten doppen onder aan de raten. De vorige keer (14 augustus) had dit volk een stuk of 7 gesloten doppen). Er is nog steeds jong broed aanwezig, maar het broednest is te klein. De moer is geknipt en kon bij een zwermpoging teruglopen in de kast. De plaats en de aantallen doppen wijzen niet op vervangingswensen. Ik vermoed dat de doppen vrij snel na de verwijdering van de vorige aangezet zijn. Dan zou er op de 16e of 17e dag een rijpe moer kunnen zijn.

Ik heb besloten om de doppen te laten zitten en op de 16e dag, toen ik de honingkamers moest ophalen, tevens dit volk overdag mee te nemen, als het weer het toeliet (niet te warm, waardoor te veel verlies van vliegbijen). Zo bedacht, zo gedaan, want het was redelijk koel weer na de regenbuien en er vlogen relatief weinig bijen. De bedoeling was uiteraard om de zwermneiging weg te krijgen. Enig verlies van vliegbijen helpt daarbij, maar dat mag nu niet te veel zijn. Omstreeks 15.00 uur stond dit volk weer bij mij thuis in de stal. De doppen waren vermoedelijk juist in een stadium dat ze vervoerbaar waren. Mochten de bijen alsnog daarvan een koningin willen gebruiken voor vervanging dan is dat denk ik nog goed mogelijk. Er zijn bij mij ook nog ruim voldoende darren aanwezig.
Dit volk staat nu dus vervroegd thuis en ik zag ze gisteren met stuifmeel vliegen. Ik ga er binnenkort een voerbak opzetten en zal om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen dan nog even snel naar de status van de 4 doppen kijken. Ik ben benieuwd. De andere volken haal ik aan het eind van de week op.
Albert

[wilde]

Ik ga er binnenkort een voerbak opzetten en zal om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen dan nog even snel naar de status van de 4 doppen kijken. Ik ben benieuwd.

Voor de duidelijkheid een aanhaling uit mijn vorige bericht in deze rubriek.
Vandaag , dus na 5 dagen, heb ik gekeken hoe het er voor staat. Er is geen jong eitjes- larvenbroed meer aanwezig. Dan is de oude moer toch verloren gegaan. Eén dop was uitgelopen, 1 verdwenen, 1 onrijp door mij verwijderd en 1 was nog gesloten maar had een rijpe moer. Ik ben vergeten vooraf te luisteren naar een tuter. Dat zou nog meer informatie hebben gegeven. De rijpe moer heb ik in laten lopen, ondanks het tijdstip van de dag (13.00 uur). Ik heb er daarna gelijk een voerbak met suikerwater op gezet. Ook de andere thuisvolken worden momenteel gevoerd, dus dat geeft geen problemen.

Het volk is sterk afgeslankt, maar kan niet gezwermd hebben. Er zijn niet meer dan 6 of 7 ramen met broed erin. Het broed ziet er perfect uit. Uit mijn administratie blijkt, dat dit volk al doppen ging maken voordat het broed van de jonge moer was uitgelopen, dus binnen 3 weken na aanvang van de leg. Ik heb 6 keer doppen verwijderd, iedere keer in de hoop dat het zou stoppen. Er zijn bij dit volk geen versterkingen geweest van andere volken, bijv. broedramen van zwermen in de honingkamer hangen. Het volk was in aanvang zeer sterk, maar is nu geworden tot een matig volkje, net groot genoeg om in te winteren. Nu moet er dus eerst nog een moer bevrucht worden, omstreeks het aanstaande weekend. Daarna moeten de winterbijen nog worden aangemaakt voor een belangrijk deel.

De uitgelopen dop en de gesloten rijpe andere dop (dus niet afgebeten) en nog een onrijpe goede dop wijzen niet op een stille moerwisseling. Het blijft raadselachtig waarom dit volk nog wilde zwermen. Het heeft zelfs nog wat honing gehaald, maar veel minder dan de rest. Ik heb nog overwogen om het volk af te slaan op de stand, zodat het bij de buren zou kunnen inlopen, maar heb het niet gedaan. Dat buurvolk is al zeer groot (4 verenigde zwermen) en het is daarnaast ook wel interessant om te zien hoe dit gaat aflopen.

Zo blijven de bijen verbazen. Het doorgronden van alle gedrag zal wel nooit lukken.
Groetend, Albert

[Hans van der Post.]

Jammer Albert dat je net niet die stap -tijd gegund hebt aan het volk. Dan had je geweten of het een stille-moer-wisseling was geweest.
Voor mij staat het vast.
Hans

[wilde]

Hans, bij een stille moerwisseling zou de (leggende) moer nu nog aanwezig moeten zijn. Er was echter geen jong broed meer.
Ze hadden steeds meer dan 2 doppen, tot wel een stuk of 7. Ook dat is niets voor een stille wisseling. Bovendien zaten de doppen aan de onderrand van de ramen van de 2e BK. Bij een stille moerwisseling zitten ze meestal midden op de raat. Er was een uitgelopen dop, terwijl de rest (nog 2 stuks) niet afgebeten was. Ook dat wijst niet in die richting.
Misschien heb je gelijk en was het dat toch wel, want de volksomvang was onvoldoende om te zwermen. Ook het tijdstip in het jaar wijst daarop.
Voor mij blijft het een raadsel. Ik hoop dat er nog een moer aan de leg komt.
Groetend, Albert