Stichting "De Duurzame Bij"

[Ed Pieterse]

verstuurd 04-02-2001 No. 5
--------------------------------------------------------------------------------
DE CAUCASISCHE BIJ (APIS MELLIFERA CAUCASICA)
De caucasische bij komt van origine (naar Corbachew) voor in de Caucasis, tussen de Zwarte zee en de Kaspische zee tot aan Armenië. Volgens Ruttner was deze bij reeds in 1878 in Duitsland aanwezig.

Het is een donkere bij, die aldaar gewend was aan een vochtig subtropisch klimaat.

Economisch gezien is deze bij altijd zeer belangrijk geweest, in vele landen, onder verschillende klimatologische omstandigheden zijn testen uitgevoerd welke uitkomsten in vele opzichten overeenkomen.

Als we ons indenken dat de Primorskiy bij waarschijnlijk genetisch gelijk is aan de oorspronkelijke caucasica, maar meer een fenotype is, kunnen we rekenen op een zeer goede bij.

Volgens Ruttner:
a) Hoge mate van zachtaardigheid.
b) Geringe neiging tot zwermen en kleine aantallen van zwermdoppen.
c) Vlakke broedcurve latere en langzamere voorjaarsontwikkeling Middelmatige volkssterkte in de zomer en herfst.
d) De volken zijn uitstekend in een lange lichte dracht. In korte sterke drachten daarentegen komen ze er slechter uit, vooral omdat ze dan de neiging hebben de honing eerder in de broedkamer op te slaan als in de honingkamer. Wegens hun lange tong had men hoge verwachtingen op de rode klaver, die niet volledig bewaarheid werden. Door het vochtige warme klimaat in de Caucasis werd de honing eigenlijk te snel verzegeld
e) Grote aanwending van propolis. Gedurende de winter wordt het vlieggat met een dik gordijn van kithars afgesloten, met een klein gat voor ventilatie en uitvliegen.
f) Een slechte overwintering in koude klimaatgebieden met als gevolg hogere nozemagevoeligheid. Deze ervaring werd zowel in het noorden van Rusland als in de Oostenrijkse alpen onderschreven. Daarom was het verzenden van deze soort bijen naar Siberië verboden.
g) Er bleek een uitstekende kruisingsmogelijkheid met andere rassen. De kruising Caucasica x Carnica gaf met betrekking tot de ontwikkeling van zachtaardigheid en honingopbrengst uitstekende volken. Ook bleef echter de nozemagevoeligheid groot.

De bij uit Vladivostok is hier sterk aan verwant, maar heeft zich in honderd jaar aan het extreme koude klimaat van noord Rusland aangepast en wat ons zeer interesseert is de door de Amerikanen gemeten varroaresistentie, welke deze bij in de Primorskiy streek boven Vladivostok heeft ontwikkeld.
Volgens de Amerikaanse wetenschappelijke onderzoekers is het een uitstekende honinghaler en zeer zachtaardig. Zij vonden echter weer dat de zwermneiging groter was dan verwacht. Ze repten echter niet over nozemagevoeligheid.
Op het oog moeilijk van de Carnica bij te onderscheiden. De cubitaalindex is 1,80 tot 2,40 en het lijf is iets groter, terwijl de vleugels weer iets kleiner zijn. Wat langere haren en langere achterpoten. De borstharen van de grote darren zijn diepzwart wat bij geen ander ras voorkomt.



--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maarn, The Netherlands

[Oude Essink]

verstuurd 04-02-2001 No. 10
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Ed,
Met vreugde lees ik je verhaal over jullie
Stichting "DE Duurzame Bij"; uit het verslag van Romée over de koniginneteeltdag begreep ik dat dit eraan zat te komen; de samenstelling van jullie bestuur en aangetrokken medewerkers voorspelt een verantwoorde en degelijke aanpak.
Wat mij bijzonder aanspreekt zijn de contacten met de nog steeds goed geoutilleerde instituten bij onze Oosterburen
Wellicht ten overvloede wil ik even wijzen op het instituut dat dichter bij huis ligt
en waarmee wij door de gelijksoortige natuurlijke omgeving grotere verwantschap hebben; ik bedoel dan de Landwirtschafts-
kammer Westfalen-Lippe, afd. Bienenkunde van de Univ. M¸nster. Ik volg al jaren met grote waardering hun jaarlijkse congres, de Apisticus-tag (1e zat. van febr.) waar wetenschappers en onderzoekers uit geheel Duitsland over alle mogelijke onderwerpen komen voordragen. Ik ben daar lid van hun
vereniging APIS e.V. die contacten bevordert tussen wetenschap en practijk; allemaal zaken die wij in Nederland node missen. (op verzoek geef ik graag adressen door).
Vooral ook jullie doelstelling: natuurlijke resistentie
bevorderen tegen "plagen"van allerlei soort; in belang vooral van het dier en zijn natuurlijke omgeving, spreekt mij aan.
Of wij de Varroa nu moeten gaan bestrijden door een volgend nieuw ras (Caucasisch) binnen te halen is een ander verhaal; jullie gaan iets doen op basis van degelijkheid ,
onderzoek en experiment. GEWELDIG! Ik hoop, dat wij nog veel van jullie horen.

------------------



--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maurik

[Ed Pieterse]

DE STICHTING ìDE DUURZAME BIJî OPGERICHT.
Omdat de bestuiving door bijen in de fruitteelt, maar zeker net zo belangrijk in de natuur, steeds meer vraag naar bijenvolken geeft, is het duidelijk dat de bijenhouderij een belangrijke functie bekleedt in de maatschappij.

De bijenhouderij wordt echter geplaagd door vele tegenvallers. De monocultuur bij gewassen en het inkrimpen van natuurlijke arealen, maar ook de bijen zelf kampen met problemen in de vorm van plagen.

Nederland kent niet zoals Duitsland professionele onderzoeksinstituten met toonaangevende wetenschappers, die gespecialiseerd zijn in de problematiek van de bijenhouderij.
Voor veel zaken in de bijenhouderij steunen we dan ook op deze instituten bij onze buren, waarmee we zonodig samenwerken.
Op deze instituten wordt geselecteerd op eigenschappen zoals zachtaardigheid, honingopbrengst, zwermdrift, winterbestendigheid en ziektebestendigheid.
In Nederland is wel eens waar ook een instituut dat in het algemeen doet aan insectenbestuiving, maar minder gespecialiseerd, als de Duitse instituten zijn op het gebied van de bijenhouderij.

Daarom is nu de Stichting ìDe Duurzame Bijî opgericht. Deze gaat voor de Nederlandse bijenhouderij samenwerken met de Duitse Bijen Instituten.
Er zijn drie bestuursleden, die de oprichting tot hebben gebracht.
Het voornaamste doel van de Stichting ìDe Duurzame Bijî is een oplossing te zoeken voor de vele plagen, die de honingbij, ongeacht het ras belagen. Maar ook vele andere onderzoeken met bijen interesseren ons. En we hebben ons van wetenschappelijke begeleiding verzekerd.

Als voorbeeld hiervoor kan de mijtziekte, ìVarroa Jacobsoniî genoemd worden en illustreren dat bestrijding niet eenvoudig is. De bijenhouderij is met zijn bijen overgeleverd aan geneesmiddelen om de plagen adequaat te bestrijden. De stichting is voornemens te onderzoeken, bijen te kweken die zelf resistent zijn tegen die plagen en dat geen bestrijdingsmiddelen meer nodig zijn. De geneesmiddelen welke gebruikt worden tegen de varroamijt hebben al een resistentie tegen het geneesmiddel fluvalinaat bij de mijt veroorzaakt.
Daar honing een voedingsmiddel is en onder geen voorwaarde met residuen van geneesmiddelen gecontamineerd mag worden is de bestrijding moeilijk. Biologische methoden welke ontwikkeld zijn, helpen onvoldoende en kunnen voor de honingbij gevaarlijke gevolgen hebben.

Toen in 1905 de transsiberische spoorweg klaar was, zijn er volksverhuizers met de carnica caucasica naar de streek boven Vladivostok getrokken.
De bij kreeg daar te doen met de varroamijt, die op de Apis Cerana leefde. Na vele slachtingen onder deze bijenvolken, is de carnica caucasica langzaam (in 100 jaar) een zekere mate van resistentie tegen de varroamijt gaan ontwikkelen en kan nu in vele gevallen zonder geneesmiddelen en bijzondere bedrijfsmethoden overleven.

De Amerikanen ontdekten dit en zijn ter plaatse in 1995 proeven met deze bij gaan doen.
In 1996 zijn 100 koninginnen naar Amerika gehaald en is geconstateerd, dat de resistente Russische bij, ook resistentie had tegen de in Amerika levende varroasoort. In Amerika zijn deze koninginnen eerst getest door het United States Department of Agriculture op een quarantaine eiland en later op het vaste land. Pas bij gebleken gezond zijn, zijn ze vrijgegeven. In 1998 werden de koninginnen aan enkele commerciële bijenhouders vrijgegeven voor verdere vermenigvuldiging.

De stichting wil onderzoeken of deze kruisingen ook voldoen onder de Nederlandse omstandigheden.

We hebben contacten gemaakt met het Deutsche Bienen Institut Celle en het Deutsche Bienen Institut Oberursel, die op hun beurt weer contacten met de Amerikanen hebben, om gezamenlijk deze bij te testen. We zijn voornemens om gezamenlijk een testprogramma uit te voeren in de komende 5 jaar. Het zal een lange weg zijn, maar onontbeerlijk voor de Nederlandse bijenhouderij.

Er zijn nog meer plagen, zoals Amerikaans Vuilbroed (A.V.B.). Alleen totale verniet

[Ed Pieterse]

verstuurd 05-02-2001 No. 5
--------------------------------------------------------------------------------
Beste mensen,
Er is een foutje geslopen in mijn verhaal. De carnica caucasica bestaat niet. Het moet mellifera caucasica zijn natuurlijk.
Ed Pieterse
--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maarn, The Netherlands