Carnica versus Buckfast

[Bob de Graaf]

Hier is er ook nog een. Met dank aan Piet (van de veluwe)

Carnica versus Buckfast

Laten we de zaak nog eens op een rijtje zetten.
Toen er duizenden jaren geleden in de teelt van huisdieren en productiegewassen
nog op goed geluk werd 'rondgetast", werd er slechts langzaam vooruitgang geboekt.
In onze tijd gaat men door de toegenomen kennis bewuster en sneller te werk.

De oorspronkelijke Carnica, afkomstig uit een gebied ten zuiden van de Oostenrijkse Alpen en de Balkan, werd door de lokale bevolking uit Krain (Joegoslavie) door selectieve teelt tot de bekende Krainer-bij "gemaakt", de voorloper van de huidige Carnica. Daar zij voor de zomer over veel zwermen wensten te beschikken, werden deze Krainer-Carnica's zeer zwermlustig.

Door de overschakeling van korf- naar kastimkerij in de jaren 1920-1950 en de verschuiving van het drachtaanbod in het voorjaar, kwam er behoefte aan sterke, maar ook zwermtrage volken. De gebruikte Carnica's voldeden toen geenszins aan deze eisen.

Door selectie op hoge honingopbrengsten, zwermtraagheid, zachtaardigheid en vroege voorjaarsontwikkeling kwam men rond 1930 tot de nieuwe Carnica (G.Sklenar/Oostenrijk en A. Peschetz/Oost Tirol). Stond de oorspronkelijke "Krainer-Carnica" in een slecht daglicht, de nieuwe geselecteerde Carnica werd door sommigen gezien als "een gift van moeder natuur". Anno 2000 bestaan die mensen nog steeds! En daar is gelukkig niets mis mee!!!!!!!!

Door selectie voegt men echter geen nieuwe erffactoren toe. Bepaalde positieve eigenschappen binnen de aanwezige erffactoren worden geïntensiveerd en de negatieve eigenschappen worden zoveel mogelijk onderdrukt of uitgeschakeld. De raszuivere teelt naar gewenste eigenschappen, zowel bij de Carnica als de Buckfastbij, zou op de lange duur wel eens een doodlopende weg kunnen zijn. Denk in dit verband maar eens aan de vermaarde Barneveldse kip!

De Buckfaststammen zijn verkregen uit kruisingenteelt. De oude Engelse bij werd gekruist met de Ligurische bij (Italie). Toen deze een stabiele erfelijke vorm had gekregen, werden eigenschappen van de Franse bij toegevoegd en later die van de Griekse en nog later die van de Anatolische. Dit alles in de hoop dat enkele van de beste eigenschappen van de
uitgangsrassen zich in zo'n nieuwe stam blijvend zouden manifesteren. Het is broeder Adam aardig gelukt om zijn "schepping" vrij stabiel te laten vererven.

In de Buckfast-bij zijn dus "alle" eigenschappen latent aanwezig. Door selectie kan de imker zelf kiezen of hij volken met een sterke voorjaarsontwikkeling (fruit, etc.) dan wel juist een najaarsontwikkeling (heide) wenst. Ook mondiaal, waar de drachtomstandigheden over het jaar verdeeld nogal variabel zijn, is de Buckfast-bij goed inzetbaar.

Momenteel wordt nog steeds aan de "schepping" van broeder Adam 'gewerkt' door professionele koninginnentelers met toepassing van de huidige wetenschappelijke kennis over vererving en selectie. Door dat "alle" eigenschappen in deze bij latent aanwezig zijn, biedt dit steeds weer een scala aan mogelijkheden met haar diversiteit aan genen.

De stabiliteit van de beste eigenschappen is misschien niet voor de 100% gelukt, maar een ding is zeker voor wie met Buckfastbijen wil gaan werken: "Wordt Buckfast met Buckfast gepaard, dan is het resultaat Buckfast en niet een verzameling uitsplitsingstypen". Misschien mag je hier dan ook al voorzichtig spreken van een nieuw "ras". De Buckfastbij is een gecreëerd 'ras'

[Oude Essink]

verstuurd 23-11-2000 No. 10
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Piet,
een uitstekend verhaal over beide rassen (Carnica/Buckfast). Beide rassen zijn voorlopig (?) in onze omgeving weltfremd tot een natuurlijke aanpassing aan onze omstandigheden heeft plaatsgevonden. Volgens de darwin-regel "survival of the fittest"
d.i. overleving van de meest aangepaste,
zal naast genoemde artificiële selectie waarbij wij zelf eigenschappen aanbrengen(de voor onze omstandigheden beste of de voor de imker beste; hoeven elkaar niet uit te sluiten)een natuurlijke aanpassing plaatsvinden aan de veel wisselende omstandigheden en díe bij, die het best is aangepast, heeft de beste overlevingskansen en redt zich het best.Onze huis-tuin-en-keukenbij, d.i. de zwarte bij, reeds vermengd met de Ligustica, ontkomt niet aan verdere genetische invloeden van de Carnica en Buckfast, rassen die hier van oorsprong niet thuis horen.Een verberbetering? Heeft de natuur, wanneer wij niet meer ingrijpen omdat wij er eens niet meer zullen zijn of ons er niet meer mee bezig houden, aan onze manipulaties een betere bij overgehouden dan
wanneer gewoon onze zwarte bij langs de weg van de natuurlijke selectie zich ontwikkeld had? Ik werk ook met import (Carnica's en dan
de standbevruchte F1's); maar niemand heeft mij nog kunnen aantonen, dat ik goed bezig ben; zo niet: velen doen het en het kwaad is onomkeerbaar geworden. Ik kom er niet uit en blijf met een onbevredigend gevoel zitten.
groet aan ieder,
hennie oes

------------------



--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maurik | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Piet Jager]

verstuurd 23-11-2000 No. 11
--------------------------------------------------------------------------------
Dag Hennie, jij schreef:
'Ik werk ook met import (Carnica's en dan de standbevruchte F1's); maar niemand heeft mij nog kunnen aantonen, dat ik goed bezig ben; zo niet: velen doen het en het kwaad is onomkeerbaar geworden. Ik kom er niet uit en blijf met een onbevredigend gevoel zitten."

'k Ben blij, dat je nog bewust nadenkt over waar je (we) nou eigenlijk mee bezig bent ( zijn.). Velen drijven echter uit utiliteitsbeginsel onbewust met de stroom mee, zonder zich rekenschap te geven waar die uiteindelijk in uitmondt.

Er is echter tussen ons enige discrepantie (gebrek aan overeenstemming) als je stelt, dat natuurlijke aanpassing niet in strijd behoeft te zijn met articificiële (kunstmatige) selectie. Volgens mij zit daar nou net de zwakke schakel bij het vererven van allerlei eigenschappen.

De basis van natuurlijke selectie is overleven en voortplanting. In de huidige evolutietheorie wordt dit dan ook beschouwd als de belangrijkste richtinggevende kracht. Hierdoor raakt een populatie steeds beter aangepast aan het milieu. De minst aan zijn/haar omgeving aangepaste heeft de kleinste overlevingskansen. Natuurlijke selectie stelt aan het individu andere eisen en inherent dus andere eigenschappen, dan articificiële selectie.

Bij articificiele selectie (kunstmatige selectie = teeltkeus) gaat de mens een of meer individuen uit een groep uitselecteren, die voor de mens de gewenste eigenschappen bezit. Door teeltkeus, stammen- en lijnenteelt probeert men bepaalde eigenschappen te intensiveren en ongunstige eigenschappen te elimineren om tot zogenaamde '˜nutrassen' te komen. De voor de mens gunstige eigenschappen moeten zich in deze 'nutrassen' steeds meer en in hogere mate manifesteren dan in hun voorouders. Er werd/wordt geselecteerd op eigenschappen als: zachtaardigheid, zwermtraagheid, kitgedrag en haaldrift. Bijenvolken worden steeds meer gezien als productie-eenheden Juist deze eigenschappen zijn in strijd met de richtinggevende kracht van overleven en voortplanting. - En dan zal ik het nog maar niet hebben over '˜onze' koninginnenteelt.

Daarbij komt nog dat ook de leefomgeving van onze bijen niet meer constant is. Door steeds maar weer te reizen naar wissselende drachtgebieden raakt een bijenvolk nooit aangepast aan zijn leefomgeving.

Kortom: 'Wij (velen) exploiteren onze (hun) bijenvolken'

[Oude Essink]

verstuurd 24-11-2000 No. 10
--------------------------------------------------------------------------------
Nomaals dag Piet,
jou verhaal en commentaar op mijn opmerkingen
zijn mij uit het hart gegrepen! Een kleine
toevoeging aan mijn opmerkingen: toen ik schreef, dat artificiële en natuurlijke selectie niet strijdig hoeven te zijn, dacht ik met name aan eigenschappen als poetsgedrag (hulp bij ziektebestrijding) en misschien ook haaldrift (verhongeren voorkomen in barre tijden); artificiële hulp
zou de natuurlijke kunnen versterken, dacht ik. Maar misschien zou het beter zijn ook dit aan de natuur zelf over te laten; bijen overleven al een paar honderd millioen jaar; wie zijn wij om daar de laatste minuut bij te "helpen".
Aan de huidige praktijken veranderen wij niet veel; toch is het goed, denk ik, erover van gedachten te blijven wisselen om vooral de fanatici onder onze telers naar een andere mentaliteit te leiden.
vr. groet,
hennie oes
------------------



--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maurik | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Oude Essink]

verstuurd 27-11-2000 No. 10
--------------------------------------------------------------------------------
De discussie is thans op een punt gekomen, dat het mij beter lijkt een ander forum te kiezen; mijn vervolgbijdrage is te vinden op Forum: filosoferen over bijen: cultuurbijen, natuurbijen; een conflict.
Graag tot daar!
hennie oes
--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maurik | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged