Het lied der dwaze bijen / Martinus Nijhoff

Aan het bijenhouden valt veel te beleven. Voor velen de hoofdreden om zich op deze natuurhobby te storten. Wat kun je erover vertellen.
Frans vanTongeren
Berichten: 2016
Lid geworden op: wo 29 nov 2000, 00:00
Locatie: Nederland

Het lied der dwaze bijen / Martinus Nijhoff

Bericht door Frans vanTongeren » ma 04 dec 2000, 19:05

Dag Forumers,

Johan ter Haar uit Ootmarsum stuurde in nov. '00 , 'Het Lied der dwaze bijen' naar de VBBN-Zoemlijst.
*
Johan schreef o.a.:
Door het gedicht "Queenbee", verzonden door Daan Lems, naar een niet-imker te sturen, kreeg ik onderstaand gedicht met enkele bespiegelingen terug.
*
Die niet-imker bleek zijn broer Huub te wezen.
Huub heeft theologie en PR gestudeerd. Hij heeft mij verder geholpen.
Ik heb nog wat gesleuteld aan de tekst zodat u het gedicht er niet telkens bij behoeft te leggen.)
*
Het gedicht Het lied der dwaze bijen is geschreven door Martinus Nijhoff.
Dit gedicht staat in de gedichtenbundel "Nieuwe Gedichten" dat is uitgegeven
door Querido in 1962.


HET LIED DER DWAZE BIJEN


Een geur van hoger honing
verbitterde de bloemen,
een geur van hoger honing
verdreef ons uit de woning.

Die geur en een zacht zoemen
in het azuur bevrozen,
die geur en een zacht zoemen,
een steeds herhaald niet-noemen,

ried ons, ach roekelozen,
de tuinen op te geven,
riep ons, ach roekelozen,
naar raadselige rozen.

Ver van ons volk en leven
zijn wij naar avonturen
ver van ons volk en leven
jubelend voortgedreven.

Niemand kan van nature
zijn hartstocht onderbreken,
niemand kan van nature
in lijve de dood verduren.

Steeds heviger bezweken,
steeds helderder doorschenen,
steeds heviger bezweken
naar het ontwijkend teken,

stegen wij en verdwenen,
ontvoerd, ontlijfd, ontzworven,
stegen wij en verdwenen
als glinsteringen henen.-

Het sneeuwt, wij zijn gestorven,
huiswaarts omlaag gedwereld,
het sneeuwt, wij zijn gestorven,
het sneeuwt tussen de korven.

Martinus Nijhoff
**

Het lied der dwaze bijen is niet zomaar een lied, het is een psalm. Dat het een psalm is, toont de herhaling van regel een en drie in iedere strofe (repetitio) aan. Ook is het te zien aan de alliteraties, zoals bijvoorbeeld hoger honing in strofe 1

Een geur van hoger honing
verbitterde de bloemen,
een geur van hoger honing
verdreef ons uit de woning

en ontvoerd, ontlijfd, ontzworen in
strofe 7

stegen wij en verdwenen,
ontvoerd, ontlijfd, ontzworven,
stegen wij en verdwenen
als glinsteringen henen.-

, en aan het parallellisme dat te zien is in strofe 6, de eerste drie regels beginnen met het woord steeds,

Steeds heviger bezweken,
steeds helderder doorschenen,
steeds heviger bezweken
naar het ontwijkend teken,


en in strofe 8, regels 1, 3 en 4 beginnen met het sneeuwt.

Het sneeuwt, wij zijn gestorven,
huiswaarts omlaag gedwereld,
het sneeuwt, wij zijn gestorven,
het sneeuwt tussen de korven.

Waarom heeft Nijhoff voor de bij gekozen?
Bijen worden door de christelijke cultuur en de Griekse mythologie gezien
als verzamelaars van alle zoete dingen in het leven. Maar deze bijen wilden
meer dan honing, ze wilden hoger honing, het ideaal om eeuwig te leven. Het
eeuwige leven is dwaas om te bereiken, ze moeten daarvoor namelijk eerst
dood gaan, maar dan leven ze niet meer. Een individu wordt in leven gehouden doordat zij streeft naar een ideaal. Een ideaal is geen ideaal als het bereikt kan worden, maar als dit toch bereikt wordt, dan is er geen ideaal meer waarnaar het individu kan streven en dus kan zij niet meer in leven
worden gehouden en zal dus sterven. Sterven om vereeuwigd te worden. Het
ideaal is bereikt. Zoals de bijenkolonie erin geslaagd is om met het hele
volk te vertrekken om hun ideaal te bereiken, maar is een ideaal wel te
bereiken? ...
Het is inderdaad gelukt om met het hele volk te vertrekken, dit komt omdat
het bijenvolk een monarchische / communistische structuur heeft. Een voor
allen. Alleen de soort telt, niet het individu. Maar in deze structuur zit
een eeuwige fout (te zien in de vorm van het gedicht, wat al uitgelegd is
door de bespreking van de uiteenplaatsing).

In zo'n structuur heb je nog altijd te maken met individuen en alle
individuen hebben ook hun eigen gedachten en meningen.<

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 19 gasten