Bijenhouden.nl

Op de vliegplank van een bevriende imker lag een exemplaar van een hommel die we allebei niet thuis konden brengen

De dame is pikzwart, tong ongeveer 6mm en vleugels 13 mm.
Wat ook opvalt is dat ze een volledig glad achterlichaam heeft en een zeer weinig behaart voorlichaam

Wie kan ons helpen???







arnold

Als ik zo in mijn hommelboekje blader (Von Hagen: 'Hummeln', Fauna Verlag 2003) dan zie ik voortdurend heel gangbare soorten die zomaar erg zwart kunnen uitvallen. Niet alle hommels die tot dezelfde soort behoren zien er altijd krek eender uit, net als bij de honingbijen. Het zal wel gewoon een tuinhommel of een aardhommel zijn of zo. In elk geval zijn er in deze hoek van Europa geen soorten bekend die herkenbaar zijn aan hun gitzwarte voorkomen, zover ik weet (Alhoewel ik in Zuid-Frankrijk heel veel pikzwarte hommels heb gezien die een soort blauwe waas over zich hadden).

Het gladde borststuk kan verklaard worden aan de hand van de leeftijd. Waarschijnlijk was ze flink op leeftijd, waardoor met name de borststukken kaal schijnen te worden. Of misschien was ze wel flink belaagd door de bijen, waardoor ze gepolijst werd.


Groet,


Bart de Coo

is waarschijnlijk de houtbij,xylocopa violacea, geweest

agoede schreef:
De dame is pikzwart, tong ongeveer 6mm en vleugels 13 mm.
Wat ook opvalt is dat ze een volledig glad achterlichaam heeft en een zeer weinig behaart voorlichaam

De kleur van de hommel wordt veroorzaakt door de beharing. Deze exemplaren hebben geen beharing meer. Mogelijk zijn ze de kasten in geweest om honing te stelen en zijn ze daar gedood. Ik heb dat vaker gezien, ze zijn dan meestal kaal als ze naar buiten gegooid worden. Mogelijk hebben de bijen geprobeerd propolis over de hommel te smeren en zijn ze daarmee onthaard.
De houtbijen zijn i.d.d. kaal, maar in Nederland zeer zeldzaam (overigens zitten er nog haren op het borststuk, Xylocopa heeft dat niet). De kans die aan te treffen is erg klein.

Groet, Arjan

Xylocopa violacea komt ook in Nederland voor, hoewel niet zo talrijk. Die is het echter niet, want die heeft donkere vleugels, blauwzwarte poten en een iets andere vleugelbeadering, bijv. de vorm van de marginale cel. Wat het wél is weet ik niet. Het dier is te veel afgevlogen of kaalgeplukt om er veel verstandigs van te kunnen zeggen. Met het rossige kontje komt de aardhommel niet in aanmerking, maar misschien wél steenhommel, weidehommel of akkerhommel.

Albert,

Wat denk je van de keelhorzel? Ik ben niet zeker maar de afmetingen komen overeen, maar de kleur niet.
In het stukje: http://reewild.afilas.nl/Nr51Capreolusdef.pdf
worden meer horzels genoemd (hert en zelfs mens), wellicht moeten we die kant opzoeken?

Dit is zeker geen keelhorzel. Keelhorzel heeft bruine beharing en een zwarte band. Verder heeft een keelhorzel een langgerkt achterlijf.

Groet,

Peter

Het belangrijkste zichtbare kenmerk waarom dit geen horzel is betreft de vleugelbeadering. Die komt overeen met die van bijen en zeker niet met die van vliegen. Duidelijk zijn bijv. de 3 submarginale cellen te zien. Vliegen hebben totaal andere aders. Zeker is dus dat het een bij-achtige is. Daartoe behoren ook de hommels.

heren, bedankt voor de input. Weer veel geleerd, met name hoe je naar zo'n dame moet kijken voor de kenmerken.
Het lijkt erop dat deze dame door de bijen te pakken is genomen en ontdaan van de normale uiterlijke kenmerken



arnold

Inderdaad un bombus... waarschijnlijk terrestris ( aardhommel)
kaal en daardoor minder goed herkenbaar ( ik heb ze 18 jaar als onderzoeker commercieel gekweekt).
De rode poten lijken op sub spp. uit zuid europa ?
b.t,w. : ik zag hier in Tilburg afgelopen zomer ook een houtbij vliegen, voor het eerst in NL. dus ze zijn geariveerd...
groetjes en succes.
Corne