Tjeerd geeft inderdaad aan dat het behoud van de inheemse honingbij nuttig is. Dat lees je goed. Tjeerd geeft ook aan dat Aalsteren met 'Nederlandse bijen' nuttiger is dan het koesteren van een paar geïsoleerde populaties met raszuivere oorspronkelijke bijen (bijvoorbeeld 'Zwarte'). Met die concensus valt het dus ook wel mee.Dylan Elen schreef: Marinus, ik heb dat artikel ook gelezen. Tjeerd Blacquière geeft daarin ook aan dat het behoud van de inheemse honingbij eveneens nuttig is, in het artikel dat hij samen met Peter Neumann geschreven heeft (wordt naar verwezen in het artikel betreft Aalsteren) wordt daar nog iets dieper op ingegaan.
Dylan Elen schreef: Zijn boodschap is echter geschreven op het lijf van de Nederlandse bastaard-honingbijen, als er in Nederland geen initiatieven zijn ten behoeve van de inheemse honingbij vind ik dat Aalsteren (of eender welke vorm van lokale selectie) prima.
Zo'n initiatief is er wel. In Nederland is er 't landras, het komt echter niet zo van de grond. Ook hebben we nog de zwarte bijen van Texel, maar er zijn geen initiatieven om die bij voor meer imkers beschikbaar te maken of om het behoud ervan veilig te stellen.
Jaja, begrijp ik wel. Maar ik ben tevreden met mijn teeltmoertjes en F1-koninginnen van buckfast. Misschien een zwart volkje erbij om eens te zien of het wat is. Wat betreft de honing gaat het best, goed genoeg. Tot nu toe heb ik nog geen grote verliezen gehad, zal me ook heus wel kunnen overkomen, maar ik hoef geen bijen die lokaal helemaal aangepast zijn. Waarom, wat is het nut? Onze bijen zijn gebruiksdieren, net als melkkoeien, ze worden verzorgd door de imker die ze een dak boven het hoofd geeft, ziekten bestrijdt en zorgt dat er genoeg voer is om de winter door te komen. Aangepast zijn op lokale omstandigheden is niet zo belangrijk als voor andere bijensoorten, bijvoorbeeld hommels, die het zonder hulp van de imker moeten stellen. Net als bij melkkoeien wordt de selectie gestuurd door de mens, niet door de natuur. De resultaten uit het experiment verbazen me ook niet zo. Ik zou pas achter mijn oren gaan krabben wanneer het experiment in ons land herhaald wordt. Met carnica, buckfast en de zwarte bij. Niet geïmporteerd uit het buitenland, maar gewoon uit Nederland. Mocht dan blijken dat sterfte bij de zwarte bijtjes minder is, dan wordt het interessant. Maar dit experiment sluit niet zo aan op de praktijk.Dylan Elen schreef: Maar het aanvatten van selectie op lokale omstandigheden (dat betreft meer dan enkel de dracht) gaat vlotter bij inheemse honingbijen - voor Nederland bv. Texelse Zwarte bijen - dan bij uitheemse honingbijen - voor Nederland bv. Sloveense Carnica's - of bastaard-honingbijen die recentelijk nog vreemde allelen binnengekregen hebben - bv. Nederlandse huis-tuin-keuken-bijen waar recent door ongecontroleerde standbevruchting Buckfastallelen ingebracht zijn. De inheemse honingbijen hebben immers een voorsprong.
Hoe komt het dat de situatie in Vlaanderen op dit punt anders is dan in Nederland?Dylan Elen schreef: Indien er dus op regionaal niveau geen lokaal aangepaste bastaard-honingbijen aanwezig zijn, zoals in Vlaanderen, dan slaat men 2 vliegen (vooruitgang bijenteelt én conservatie) in 1 klap door aan te vatten met inheemse honingbijen.
Dylan Elen schreef: Dat er vanuit een wetenschappelijk perspectief een specifiek bijenras, zijnde het bijenras dat lokaal thuishoort, te prefereren valt komt niet zomaar uit de lucht vallen. Dat is de conclusie van een 16-koppig Europees topteam van bijenwetenschappers (http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3 ... .1.53.2.03) waarvan ik het genoegen heb om via SMARTBEES mee te mogen samenwerken. Zoveel topnamen, dat lijkt mij wel op enige consensus.
Die zestien instituten zijn het wel met elkaar eens ja, maar kijk naar het bericht van Tjeerd en je ziet al dat er geen consensus is. Consensus: iedereen is het met elkaar eens. Ik geloof de resultaten wel, maar ik vind de conclusie wat te kort door de bocht. Imkers bestrijden de varroamijt, in het experiment is dat niet gebeurd. Er zijn vanuit de wetenschap ook andere initiatieven, denk aan 'Varroa Sensitief Hygiëne', een onderzoeks-, teelt- en selectieprogramma van Arista Bee research. Dat sluit veel meer aan op de praktijk, op de gang van zaken. De laatste jaren hoor je in Nederland meer van hen, dan over SMARTBEES. Zie hierboven een voorstel voor een proefopzet waarvan de resultaten mensen meer aan het denken zouden kunnen zetten.
Dylan Elen schreef: Los van het thema waarover het gaat is de ene keuze altijd verantwoorder dan de andere, welke keuze precies is dan weer afhankelijk van de bril waarmee gekeken wordt. Uiteraard kunnen bij eenzelfde bril ook nog eens verschillende visies bestaan (bij een echte bril staat de sterkte van de glazen immers ook los van het montuur), maar de ene visie zal een groter draagvlak hebben dan de andere. Zo zou men kunnen stellen dat er ook vanuit wetenschappelijke bril verschillende visies bestaan omtrent hoe het verder moet met de bijenteelt, maar als ik goed rondom mij kijk, luister en lees, dan is het mij wel duidelijk welke visie de meeste aanhang heeft. Zijn mensen die andere, al dan niet wetenschappelijke visies aanhangen daarom verkeerd of dom? Wel laat me die vraag beantwoorden met een vraag: "Zijn Amerikanen die voor Donald Trump gestemd hebben dom?" Iedereen kent voor zichzelf het antwoord op die vraag, en toch zullen niet al die antwoorden hetzelfde klinken; wie heeft er gelijk?
Bij het kiezen van het ras waarmee een imker wil werken hoeft hij zich niet te verantwoorden. Net zoals iemand zich niet hoeft te verantwoorden over zijn stem voor een presidentskandidaat.
Dylan Elen schreef: De keuze van het bijenras is een vrije keuze, dat heb ik zelf ook al vele malen gesteld. En ieder imker heeft ook het recht om zich bij die keuze te laten leiden door eender welke, al dan niet wetenschappelijke visie. Het enige wat ik tracht te doen, net zoals mijn buitenlandse SMARTBEES-collega's in hun regio's doen, is proberen imkers duidelijk te maken dat er binnen een groep gerenommeerde Europese bijenwetenschappers consensus is over het gegeven dat, als men zich als imker wil inzetten voor de bijen, men best kiest voor het lokaal thuishorende bijenras (zeker in geval er sinds lange tijd geen lokaal bastaardras aanwezig is). Ieder imker is vrij om te kiezen of dit argument voor hem / haar doorslaggevend is, wij willen het enkel maar aanreiken.
Goed dat je je inzet voor de lokale bij. Mijn advies aan jou zou zijn om, voor het effect op de lange termijn, je stelligheid iets te temperen, het komt wat drammerig over. Hoewel ik positief sta tegen de zwarte bij en het best eens zou proberen, is de toon van je boodschap in je eerdere bijdrage wat pedant:
Het is niet mijn bedoeling je met deze opmerking te kwetsen. Je inzet voor de zwarte bij is bewonderenswaardig. Juist daarom ook geef ik je de feedback. Bij het promoten van de zwarte bij hoort een eerlijk en compleet verhaal. Uit je reactie naar szx2js komt dat ook niet naar voren.Dylan Elen schreef: Maar dat doet niets af aan het gegeven dat er vanuit wetenschappelijk perspectief wel degelijk een voorkeur voor een specifiek bijenras bestaat, zijnde het bijenras dat lokaal thuishoort. Gezien veel andere imkers hier gewoon meelezen, en zelf wetenschapper zijnde, vind ik het belangrijk om dit laatste perspectief aan te rijken. Wetenschap is immers de sleutel tot vooruitgang
Je gebruikt in dat stukje wat ik hierboven aanhaal, die reactie naar szx2js, geen inhoudelijk argument. Nee, je presenteert jezelf als wetenschapper en dat label moet jouw mening meer waarde geven. Daarnaast klopt het beeld dat je schetst niet, het is onvolledig. Eerst was de boodschap op te vatten als: 'de wetenschap vind dat we met lokale bijen zouden moeten imkeren'. Daarna zwak je het wat af, tot SMARTBEES. Maar nog kan een lezer een verkeerd beeld krijgen doordat andere initiatieven, met andere uitgangspunten, niet genoemd worden. Naar mijn persoonlijke mening is de toegevoegde waarde van SMARTBEES zwak. Er wordt wat gewapperd met artikelen over experimenten die niet aansluiten bij de praktijk. In 2018 stopt het project al. Mijn hart gaat meer uit naar het werk van Arista Bee Research. Actief binnen en buiten Europa en met een langere adem. Dat levert tenminste nog wat op: een varroa resistente bij.
Overigens communiceert SMARTBEES op haar website wel netjes. Ik haal eruit dat het doel is om lokale ondersoorten te behouden voor de toekomst om zodoende geen genetische informatie verloren te laten gaan. Een mooi initiatief. Ik lees op de website niet dat op basis van wetenschappelijke argumenten beter is met deze bijen te werken, omdat ze beter met varroa om kunnen gaan of zo (de link met dat experiment wordt niet gelegd).